អាម៉េរិក៖ មន្ត្រីគយ និងឆ្មាំការពារព្រំដែនរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ក្នុងមួយថ្ងៃៗ បានឆ្មក់ចាប់រឹបអូសពងមាន់ពងទាខុសច្បាប់រាប់លានគ្រាប់ ដែលក្រុមឈ្មួញបានរត់ពន្ធឆ្លងដែនចូលពីប្រទេសជិតខាង គឺសកម្មជាងការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់។
យោងតាមការផ្សាយរបស់ទូរទស្សន៍ CNBC បានឲ្យដឹងថា នៅក្នុងខែមីនា ដើមឆ្នាំ២០២៥នេះ ភ្នាក់ងារល្បាតតាមព្រំដែន បានរាយការណ៍ពីករណីរត់ពន្ធស៊ុតមាន់ទាដោយខុសច្បាប់ បានកើនឡើងរហូត១៥៨ភាគរយ គឺជាអត្រាកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងបើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នា កាលពីក្នុងឆ្នាំ២០២៤។
ការកើនឡើងនៃការឆ្មក់ចាប់រឹបអូសស៊ុតមាន់ទារត់ពន្ធខុសច្បាប់ទាំងអស់នេះ កើតឡើងនៅពេលសហរដ្ឋអាម៉េរិកកំពុងតែប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការផ្ទុះជំងឺផ្តាសាយបក្សី ដែលបានបំផ្លិចបំផ្លាញឧស្សាហកម្មបសុបក្សី និងបណ្តាលឱ្យមានការកើនឡើងនៃតម្លៃស៊ុត និងការខ្វះស៊ុតនៅក្នុងហាងមួយចំនួន។
ភ្នាក់ងារគយ និងឆ្មាំព្រំដែន បាននិយាយថា អ្នកធ្វើដំណើរឆ្លងដែនត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យនាំយកស៊ុតស្រស់ សាច់មាន់ឆៅ ឬសត្វស្លាបរស់ពីប្រទេសម៉ិកស៊ិក ចូលទៅក្នុងទឹកដីសហរដ្ឋអាម៉េរិកបានឡើយ ដោយសារខ្លាចឆ្លងជំងឺផ្តាសាយបក្សី។
ពួកមន្ត្រីបានព្រមានថា ការនាំចូលផលិតផលបុសសក្សី បើទោះបីជាមានតម្លៃថោកក៏ដោយ វាមានហានិភ័យផ្នែកសុខភាព ដែលអាចនាំឆ្លងជំងឺផ្តាសាយបក្សី និងអាចធ្វើឱ្យមានបញ្ហាកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
យោងតាមស្ថិតិរបស់ក្រសួងកសិកម្មរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក បានឱ្យដឹងថា ការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺផ្តាសាយបក្សីបានបង្កផលប៉ះពាល់ដល់បក្សីរាប់លានក្បាលនៅក្នុងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដែលធ្វើឱ្យតម្លៃស៊ុត និងសាច់បក្សីឡើងថ្លៃកប់ពពក។
តម្លៃជាមធ្យមស៊ុតមាន់ទាមួយសាក់ចំនួន១០គ្រាប់ បានកើនឡើងរហូតដល់៨,៦៤ដុល្លារ ចំណែកទីផ្សារខ្លះឡើងថ្លៃដល់១០ដុល្លារ នៅដើមខែមីនានេះ គឺឡើងថ្លៃច្រើនជាងបួនដង។
ចាប់តាំងពីស៊ុតឡើងថ្លៃ សកម្មភាពរត់ពន្ធស៊ុតឆ្លងដែនពីប្រទេសម៉ិកស៊ិក និងពីប្រទេសកាណាដា បានផ្ទុះឡើងយ៉ាងខ្លាំង ខណៈប្រទេសផ្សេងទៀត បានស្នើសុំឱ្យបង្កើនការនាំចេញស៊ុតចូលទៅក្នុងទឹកដីអាម៉េរិក រហូតក្រសួងយុត្តិធម៌អាម៉េរិក ចាប់ផ្តើមបើកការស៊ើបអង្កេតជុំវិញករណីរត់ពន្ធឆ្លងដែននេះ។
ចាប់តាំងពីផ្ទុះជំងឺផ្តាសាយបក្សី កាលពីឆ្នាំ២០២២ សត្វបក្សីជាង១៦៦លានក្បាល ត្រូវបានសម្លាប់ចោល ដូច្នេះធ្វើឱ្យមានការខ្វះខាតក្នុងការផ្គត់ស៊ុតបក្សី នៅតាមទីផ្សារ។
ដើម្បីដោះស្រាយចំពោះការកើនឡើងនៃថ្លៃដើម ភោជនីយដ្ឋានមួយចំនួន រួមទាំងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ បានគិតថ្លៃបន្ថែមលើមុខម្ហូបធ្វើពីស៊ុតមាន់ទា។
បន្ទាប់ពីការកើនឡើងថ្លៃខ្ពស់កប់ពពករួចមក ទីបំផុតតម្លៃស៊ុតបានចាប់ផ្តើមធ្លាក់ចុះមកវិញ កាលពីចុងសប្តាហ៍មុន ដោយធ្លាក់មកនៅត្រឹម៤,៩០ដុល្លារ ក្នុងមួយសាក់មានស៊ុត១០គ្រាប់។
ប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) បានស្ងើចសរសើររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មថា ធ្វើការរងារបានល្អ ទើបស៊ុតមាន់ទាចុះថ្លៃមកវិញ។
ខណៈពេលតម្លៃស៊ុតកើនឡើងនៅក្នុងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ចំណែកតម្លៃស៊ុតទាបនៅក្នុងប្រទេសម៉ិកស៊ិក ដូច្នេះនាំឱ្យមានការរត់ពន្ធឆ្លងកាត់ព្រំដែនយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេងបែបនេះ។
ដោយសារស៊ុតមាន់ទា មានតម្លៃខ្ពស់បែបនេះ កាលខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥នេះ ជនឱកាសនិយម មានលួចស៊ុតចំនួនមួយសែនគ្រាប់ ដឹកក្នុងរថយន្តមួយគ្រឿងក្នុងរដ្ឋផេនស៊ីលវ៉ានៀ បានធ្វើឱ្យប៉ូលីសអាម៉េរិកប្រកាសអាសន្នដេញតាមរកទល់តែឃើញ និងចាប់យកមកវិញ។
យោងតាមប៉ូលីស នៅក្នុងរដ្ឋផេនស៊ីលវ៉ានៀ បានឱ្យដឹងថា ស៊ុតនោះមានតម្លៃជាទឹកប្រាក់សរុបប្រហែលបួនម៉ឺនដុល្លារ។
នៅក្នុងសុន្ទរកថា ទៅកាន់សភា កាលពីដើមខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានស្តីបន្ទោសអតីតប្រធានាធិបតី គឺលោក ចូ បាយដិន ថាគ្មានសមត្ថភាពក្នុងគ្រប់គ្រងតម្លៃស៊ុតមាន់ទា៕