បាងកក៖ ត្រីទីឡាព្យ៉ា គឺជាប្រភេទត្រីទឹកសាប ដែលមានប្រភពដើមកំណើតមកពីទ្វីបអាហ្រិ្វកភាគខាងជើង ហើយពូជត្រីនេះឆាប់ធំ និងងាយសម្របខ្លួន ដើម្បីរស់នៅបានគ្រប់បរិស្ថានថ្មី ជាពិសេស វាស៊ីត្រីក្នុងស្រុកជាអាហារ និងបំផ្លាញប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីខ្លះទៀត ដែលធ្វើឱ្យអ្នកចិញ្ចឹមត្រូវខាតបង់លុយយ៉ាងច្រើនដោយសារត្រីមួយប្រភេទនេះ។
ប្រទេសថៃ បានចាត់ទុកត្រីទីឡាព្យ៉ាខ្មៅថា ជាពូជត្រីបង្កការខូចខាតដល់ត្រីធម្មជាតិ និងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី ម្ល៉ោះហើយទើបបានជារដ្ឋាភិបាលបង្កើតគោលនយោបាយកម្ចាត់ចោលត្រីប្រភេទនេះពីទីធម្មជាតិ។
យោងតាមសារព័ត៌មានដេឡេញូ របស់ថៃ បានឱ្យដឹងនាដើមសប្តាហ៍នេះថា នាយកដ្ឋានជលផលរបស់ថៃបានចាប់ផ្តើមទទួលទិញត្រីទីឡាព្យ៉ាខ្មៅ ដែលប្រជាពលរដ្ឋចាប់បានពីស្រះចិញ្ចឹមត្រី និងប្រភពទឹកធម្មជាតិរបស់កសិករ ដោយចាប់ផ្តើមក្នុងខេត្តចំនួន១០ ជាង១០ម៉ឺនគីឡូក្រាម។
លោក សុវ៉ាត់ វង់សុវ៉ាត់ (Suwat Wongsuwat) អគ្គនាយករង និងជាអ្នកនាំពាក្យនៃនាយកដ្ឋានជលផលរបស់ថៃ បានឱ្យដឹងថា គម្រោងគ្រប់គ្រង និងលុបបំបាត់ពូជត្រីទីឡាព្យ៉ាខ្មៅ ត្រូវបានប្រកាសឱ្យអនុវត្ត ចាប់ថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ក្នុងខេត្តចំនួន១០ ក្នុងចំណោមខេត្តចំនួន១៤ ដែលចូលរួមក្នុងគម្រោងនេះ រួមមានទីក្រុងបាងកក, សាមុតប្រាកាន, សាមុតសាខន, សាមុត ស៊ុងខាម ណាក់ខនប៉ាធុម ,រាជបុរី , ប្រាជួបគីរីខាន់ ,ឈុំផន ,ណាក់ខនស៊ីថាំរ៉ាតជាដើម។
លោក សុវ៉ាត់ វង់សុវ៉ាត់ បាននិយាយទៀតថា គិតត្រឹមពាក់កណ្តាលខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ត្រីទីឡាព្យ៉ាខ្មៅសរុបចំនួន១០៧ ៨៣៥គីឡូក្រាម ត្រូវបានប្រមូលទិញពីប្រជាកសិករ។
ការទិញនេះចាប់ផ្តើមពីខេត្ត ស៊ុងក្លា ចាប់ពីថ្ងៃទី ១៩ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥; ខេត្ត រ៉ាក់យ៉ង បានចាប់ផ្តើមទិញ នៅថ្ងៃទី២៣ ខែឧសភា; ខេត្ត សុរ៉ាតថានី ចាប់ផ្តើមទិញនៅថ្ងៃទី២៥ ខែឧសភា ចំណែកខេត្ត ច័ន្ទបុរី ចាប់ផ្តើមទិញនៅថ្ងៃទី២៧ ខែឧសភា។ ជាមួយគ្នានេះសម្រាប់កសិករ ដែលចាប់អារម្មណ៍យកត្រីមកលក់អាចទាក់ទងទៅការិយាល័យជលផលខេត្តរៀងៗខ្លួនផងដែរ។
គួរបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលថៃបានលើកទឹកចិត្តដល់ប្រជាពលរដ្ឋតាមមូលដ្ឋានឱ្យចាប់ត្រីទីឡាព្យ៉ាខ្មៅដោយផ្តល់ប្រាក់រង្វាន់ដល់ប្រជាជនចំនួន១៥បាត ឬប្រមាណ០,៤២ដុល្លារ ក្នុងមួយគីឡូក្រាម ដោយកំណត់តំបន់សម្រាប់លក់ចំនួន៧៥កន្លែង នៅទូទាំងប្រទេស។
ក្រៅពីនេះ អាជ្ញាធរបានបញ្ចេញប្រភេទសត្វស៊ីសាច់មួយចំនួន ដើម្បីឱ្យវាតាមចាប់ស៊ីត្រីទីឡាព្យ៉ាខ្មៅឱ្យផុតពូជ ហើយក៏កំពុងបង្កើតពូជត្រីទីឡាព្យ៉ាខ្មៅមួយប្រភេទទៀត ដែលត្រូវបានកែប្រែហ្សែនថ្មី ដើម្បីកុំឱ្យពួកវាអាចកើតកូនកើតចៅបាន។
ព្រមជាមួយគ្នានេះដែរ ក្រុមប្រឹក្សាវិទ្យាសាស្ត្ររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានព្រមានកាលពីឆ្នាំ២០២៤ថា ពូជត្រីទីឡាព្យ៉ាខ្មៅកំពុងរីករាលដាលលឿនជាងពេលណាៗទាំងអស់ ហើយពួកវាបានបំផ្លាញដំណាំ ចម្លងជំងឺ និងបំផ្លាញប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីជាដើម៕
