សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត អញ្ជើញបើកសន្និសីទចក្ខុវិស័យប្រទេសកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៥ក្រោមប្រធានបទយុទ្ធសាស្ត្រកំណើនថ្មីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា

ភ្នំពេញ៖ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានថ្លែងក្នុងពិធីបើកសន្និសីទប្រចាំឆ្នាំចក្ខុវិស័យប្រទេសកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៥ ក្រោមប្រធានបទ “យុទ្ធសាស្ត្រកំណើនថ្មីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា អាទិភាពសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់និងនិរន្តរភាព” នាព្រឹកថ្ងៃទី ៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ។

សម្តេចធិបតីបានថ្លែង​​បញ្ជាក់ថា ការស្រាវជ្រាវ និងការប្រមូលទិន្នន័យនិងព័ត៌មាន,ការវិភាគឱ្យបានច្បាស់លាស់ គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​ និងការបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ស្ថាប័នទទួលខុសត្រូវ គឺជាកិច្ចការដ៏សំខាន់ ព្រោះថា បើទិន្នន័យនិងព័ត៌មានដែលប្រមូលបានខុស នោះការសម្រេចចិត្តក៏ខុស ហើយការរៀបចំគោលនយោបាយក៏ខុសដូចគ្នា។

ការណ៍នេះនឹងធ្វើឱ្យខាតបង់ច្រើន រួមទាំងធនធានហិរញ្ញវត្ថុ និងពេលវេលា ហើយអ្នកដែលត្រូវអន្តរាគមន៍ជួយពិតប្រាកដត្រូវបានទុកចោល និងពេលខ្លះការអន្តរាគមន៍ខុសគោលដៅ ធ្វើឱ្យមានបញ្ហាលើសដើម។

ជាមួយគ្នានេះសម្ដេចបរវធិបតី នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបំផុសគំនិតឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ពិភាក្សាលើលើបរិការ​ណ៍​​សកល រួមមាន ៖ (១). ការកើនឡើងនូវចរន្តគាំពារនិយម ដែលអាចឈានទៅដល់សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម និងសង្រ្គាមបច្ចេកវិទ្យា; (២). ការ​ចាប់​ផ្ដើ​មពឹង​ផ្អែក​កាន់តែខ្លាំង​ឡើងលើ​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​តំបន់ ​ដើម្បី​ជំរុញ​ការ​អភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច (៣). សម្ទុះនៃការធ្វើបរិវត្តកម្មឌីជីថលកាន់តែលឿន ជាពិសេសលើបញ្ញាសិប្បនិមិ្មត, និង (៤). និន្នាការកើនឡើងនៃអន្តរកាលបៃតង តួយ៉ាងដូចជាការវិនិយោគលើថាមពលកកើតឡើង និងរថយន្តអគ្គិសនី ជាដើម ។

បន្ថែមពីនេះ ក្នុងបរិការណ៍កម្ពុជា, សូម​មាន​ការពិភាក្សាឱ្យបានផុលផុសលើ ៖ (១). ការកំណត់ និងអភិវឌ្ឍន៍វិស័យដែលជាប្រភពកំណើនថ្មី​ (២). ការត្រៀមលក្ខណៈចាកចេញពីចំណាត់ក្រុមប្រទេសអភិវឌ្ឍតិចតួច (៣). យុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការអភិវឌ្ឍសហគ្រាសធុនមីក្រូ, តូច និង មធ្យម និងធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និង (៤). ការអភិវឌ្ឍជំនាញបច្ចេកទេស បំពេញគម្លាតនៃជំនាញ (Skill gap) និងការបំពេញតម្រូវការនាពេលអនាគត ។

សម្ដេចបវរធិបតី នាយករដ្ឋមន្ត្រីបានផ្តល់ជាអនុសាសន៍ជូន វិទ្យាស្ថាន បណ្ដុះបណ្ដាល និងស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDRI) ដើម្បីបន្តពង្រឹងសមត្ថភាពស្ថាប័ន ជាពិសេសលើកិច្ចការស្រាវជ្រាវរបស់ខ្លួន ឱ្យកាន់តែមានគុណភាពខ្ពស់ប្រកបដោយគុណវុឌ្ឍិ សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាសាធារណជនទូទៅ រួមមាន៖ ទី១). ការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយស្ថាប័នស្រាវជ្រាវ​ក្នុងតំបន់ ដើម្បីទទួលបាននូវទស្សនាទានបន្ថែម ជាមួយនឹងចក្ខុវិស័យកាន់តែទូលំទូលាយ ក្នុងគោលដៅបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ស្ថាប័ន សម្រាប់បម្រើដល់ការវិភាគ និង សិក្សាស្រាវជ្រាវ។

ចំណុច ទី២). ការបំផុសគំនិតជជែកពិភាក្សាអំពីកិច្ចអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដើម្បីបន្តលើកកម្ពស់ការបំផុសស្មារតីចូលរួមជជែកពិភាក្សា, ផ្តោះប្តូរយោបល់ និង ហ៊ានលើកជាមតិយោបល់ក្នុងន័យស្ថាបនា និងកែលម្អ; និង ទី៣).បន្តបំពេញតួនាទីជាសេវាមជ្ឈមណ្ឌលប្រមូលទិន្នន័យ និងបោះពុម្ពផ្សាយឯកសារស្រាវជ្រាវបែបបរិមាណវិស័យ និងគុណវិស័យ ដើម្បីបន្តលើកកម្ពស់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវដែលប្រើប្រាស់ព័ត៌មាន និងទិន្នន័យបឋម (Primary data) តាមរយៈការចុះប្រមូលទិន្នន័យ និង ស្ទង់មតិ ព្រោះថាសុក្រឹតភាព និងសង្គតិភាពនៃទិន្នន័យបឋម ឬ អាចហៅថាទិន្នន័យកម្រិតមីក្រូ (Micro data) គឺមានសារសំខាន់ណាស់សម្រាប់ជាធាតុចូលក្នុងការរៀបចំគោលនយោបាយ ឬ តម្រង់ទិសវិធានការគោលនយោបាយឱ្យកាន់តែចំគោលដៅ និងឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការជាក់ស្តែង៕

 

 


2025-12-30 20.58.59
ធនាគារ ADB គាំទ្រការធ្វើកសិកម្មប្រកបដោយចីរភាព និងកសិសហគ្រឹនដឹកនាំដោយស្ត្រីនៅវៀតណាម

ហាណូយ៖ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី និងធនាគារវិនិយោគ និងអភិវឌ្ឍន៍វៀតណាម បានចុះហត្ថលេខាលើកញ្ចប់ហិរញ្ញប្បទានចំនួន២៥០លានដុល្លារ ដើម្បីគាំទ្រដល់វិស័យកសិកម្ម ដែលធន់នឹងអាកាសធាតុ និងពង្រីកការទទួលបានឥណទានសម្រាប់សហគ្រាស ដែលគ្រប់គ្រងដោយស្ត្រី នៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម។ កញ្ចប់ថវិកានេះរួមមាន១០០លានដុល្លារ បានពីធនធានមូលធនធម្មតារបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីុ, ថវិកាចំនួន២០លានដុល្លារ បានពីមូលនិធិអាកាសធាតុ និងធម្មជាតិកាណាដា សម្រាប់វិស័យឯកជននៅអាស៊ី, ប្រាក់កម្ចីស្របគ្នាចំនួន៥០លានដុល្លារ បានពីទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិជប៉ុន និងប្រាក់កម្ចីសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មរួមគ្នាចំនួន៨០លានដុល្លារ បានពីធនាគារ កាថេ យូណាយធីត (CATHAY UNITED), សាខាធនាគារ ស៊ីធីប៊ីស៊ី (CTBC) របស់សិង្ហបុរី និងធនាគារពាណិជ្ជកម្មតៃប៉ិ ​ហ្វូប៉ុន (FUBON) របស់កោះតៃវ៉ាន់។ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីបានដើរតួនាំមុខគេជាស្ថាប័នរៀបចំចាត់ចែងកម្ចី និងគ្រប់គ្រងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកផ្តល់កម្ចី ដោយរៀបចំឥណទានសហកម្ម ដើម្បីកៀរគរដើមទុនពីឯកជនទៅក្នុងវិស័យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមរបស់វៀតណាម។ លោក សានតានូ ចក្រាបូទី (Shantanu Chakraborty)​ នាយកធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ប្រចាំប្រទេសវៀតណាម បានមានប្រសាសន៍ថា «ប្រតិបត្តិការនេះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងភាពជាដៃគូរបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី សហការជាមួយធនាគារវិនិយោគ និងអភិវឌ្ឍន៍វៀតណាម ក្នុងការលើកកម្ពស់កំណើនប្រកបដោយភាពវៃឆ្លាត និងប្រកបដោយបរិយាបន្នក្នុងវិស័យកសិកម្មរបស់វៀតណាម»។ លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន និងជំនួយបច្ចេកទេសចម្រុះនឹងពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ធនាគារវិនិយោគ និងអភិវឌ្ឍន៍វៀតណាម […]

cover image
ការនាំចូលអង្កររបស់ហ្វីលីពីន នៅឆ្នាំ២០២៥ បានធ្លាក់ចុះទាបជាងការរំពឹងទុក

ម៉ានីល៖ ការនាំចូលអង្កររបស់ហ្វីលីពីន នឹងធ្លាក់ចុះ៥,៤ភាគរយ ទាបជាងការរំពឹងទុកដំបូងនៅឆ្នាំនេះ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលបានហាមឃាត់បណ្តោះអាសន្ន កាលខែកញ្ញា​ ឆ្នាំ២០២៥។ នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ក្រសួងកសិកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក បានការព្យាករណ៍ការនាំចូលអង្កររបស់ប្រទេសហ្វីលីពីន ពីបរទេសនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៥ មកនៅត្រឹម៣,៥លានតោន គឺធ្លាក់ចុះពីចំនួន៣,៧លានតោន កាលពីឆ្នាំមុន។ សម្រាប់ឆ្នាំទីផ្សារអង្ករពីឆ្នាំ២០២៥ ដល់ឆ្នាំ២០២៦ ក្រសួងកសិកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក បានកំណត់ការនាំចូលអង្កររបស់ប្រទេសហ្វីលីពីន នឹងមកនៅត្រឹម៥,៥លានតោន។ ឆ្នាំទីផ្សារនៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន ត្រូវចាប់ផ្តើមនៅខែកក្កដា ហើយបញ្ចប់នៅខែកក្កដានៃឆ្នាំបន្ទាប់។ ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន បានបន្តហាមឃាត់នាំចូលរហូតដល់ថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ ដើម្បីការពារកសិករក្នុងស្រុកពីសម្ពាធ្លាក់ចុះតម្លៃអង្ករ ដែលបណ្តាលមកពីអង្ករនាំចូលពីបរទេស។ ចំណែកក្រសួងកសិកម្មហ្វីលីពីនធ្លាប់បានរាយការណ៍ថា តម្លៃស្រូវសើមក្នុងស្រុកបានធ្លាក់ចុះមកត្រឹម៨ប៉េសូ ឬស្មើឹនឹង០,១៤ដុល្លារ ក្នុងមួយគីឡូក្រាម ដោយសារអង្ករនាំចូលមានតម្លៃថោកជាងអង្ករក្នុងស្រុក។ រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន បានដាក់ចេញនូវបទបញ្ជាផ្អាកការនាំចូលអង្ករនេះ ដំបូងឡើយនៅថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ដោយគ្របដណ្តប់លើអង្ករធម្មតា ដោយមិនរាប់បញ្ចូលពូជអង្ករប្រណីត ដែលកសិករក្នុងស្រុកមិនសូវផលិត មានដូចជាអង្ករជប៉ុន អង្ករខ្មៅ និងអង្ករបាសម៉ាទីរបស់ឥណ្ឌា។ ក្រសួងកសិកម្មមុននេះបាននិយាយថា រដ្ឋាភិបាលនឹងបន្តហាមនាំចូលអង្កររយៈពេលបួនខែ នៅដើមខែមករា ឆ្នាំ២០២៦ ឬប្រហែលមួយខែមុនពេលរដូវប្រមូលផល ចាប់ផ្តើមនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៦។ នៅក្នុងរបាយការណ៍ដាច់ដោយឡែកមួយ ក្រសួងកសិកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក បាននិយាយថា ផលិតកម្មអង្ករក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន អាចថយចុះមួយភាគរយ មកនៅសល់ត្រឹម១២,៣លានតោន […]

2025-12-30 20.48.22
ចន្ទីខ្មែរមិនត្រឹមតែមានគ្រាប់ឆ្ងាញ់លើសគេទេ តែផ្លែទុំ និងសំបករបស់វាអាចកែច្នៃធ្វើជាភេសជ្ជះ ធ្វើជី ធ្យូង  គ្រឿងសម្អាង ​ និងជាឪសថ

ដោយ ជិន ម៉ាដេប៉ូ ភ្នំពេញ៖ ផ្លែចន្ទី កន្លងមកនេះត្រូវបានពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួន គ្រាន់តែគិតថាផ្លៃទុំរបស់វា គេអាចប្រើយកមកបរិភោគបានខ្លះៗ  ហើយពិសេសគ្រាប់របស់វា គេអាចលីងទុកបរិភោគយ៉ាងឈ្ងុយឆ្ងាញ់ពិសា។ទោះបីយ៉ាងណាដំណាំមួយប្រភេទនេះមិនដូច្នេះទេ គេអាចគេកែច្នៃផ្លែចន្ទី មកធ្វើទាំងគ្រឿងបរិភោគ ធ្វើគ្រឿងសំអាង ធ្វើថ្នាំពេទ្យ គ្រឿងសំអាង ជីសរីរាង្គ និងពិសេសអាចកែច្នៃយកមកធ្វើជាគ្រឿងផ្សំគីមី ក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មផង។ លោក អួន ស៊ីឡុត ប្រធានសមាគមស្វាយចន្ទីកម្ពុជាបានឱ្យដឹងថា៖តាមរយៈវិទ្យាសាស្ត្របច្ចុប្បន្នផ្លែចន្ទីគេអាចកែច្នៃបានច្រើនមុខ មិនមែនគ្រាន់តែប្រើប្រាស់បរិភោគនោះទេ។កន្លងមកនេះគេអាចកែច្នៃបានច្រើនមុខណាស់ ហើយផលិតផលនានាដែលកែច្នៃចេញ ពីផ្លែចន្ទីគេបានដាក់លក់ សម្រាប់ ប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយទៀតផង។ ប្រធានសមាគមន៍ចន្ទីបានពន្យល់ប្រាប់ដែរថាផ្លែទុំរបស់គ្រាប់ចន្ទីគឺបានផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនយ៉ាង​ក្នុងនេះដូចជាគេ ច្របាច់យកទឹករបស់វាមកធ្វើជា ស្រា គ្រៀងភេសជ្ជៈនានាដែលមានរសជាតិឆ្ងាញ់ពិសាណាស់ ។ចំពោះ គ្រាប់វាវិញក៏ដូច្នេះដែរបើជាផ្លែទុំបេះគឺពុំសូវមានរសជាតិឈ្ងុយឆ្ងាញ់ដែរ ហេតុនេះគេទុកឱ្យវាទុំជ្រុះទើបជាគ្រាប់ល្អបំផុត។ក្រៅពីនេះផ្លែទុំគេអាចហាលយកមកប្រើធ្វើជាចំណីសត្វបានទៀតផង។ លោក អួន ស៊ីឡុត បានប្រាប់បន្ថែមថាប្រេងសំបកស្វាយចន្ទីជាសម្ភារៈប្រើក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មដូចជាផលិតផលថ្នាំលាបផ្ទះ និងគ្រឿងសង្ហារឹង ប្រេងរំអិលម៉ាស៊ីន និងហ្វ្រាំង ជ័រប្លាស្ទិក និងអាចច្នៃជាប្រេងរំអិលឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ជាច្រើនទៀត។ក្រៅពីនេះគេអាចកែច្នៃមកធ្វើ ជាចំណីសត្វ គេអាចប្រើប្រាស់ជាធាតុផ្សំក្នុងចំណីសត្វ ជាពិសេសប្រភេទសត្វបក្សី មានដូចជាមាន់ ទា ក្ងាន និងជ្រូក។ដោយលែក ប្រេងចន្ទីអាចច្នៃជាគ្រឿងផ្សំគីមីជីវក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មគីមី ថ្នាំពេទ្យ ចំណីអាហារ និងបំលែងជាជី ឬថ្នាំបណ្តេញសត្វល្អិត […]

rice export
អ្នកនាំចេញអង្ករវៀតណាមព្រមានពីការធ្លាក់ថ្លៃយ៉ាងខ្លាំង​ ក្រោយហ្វីលីពីនផ្អាកការនាំចូល

ហាណូយ៖ តម្លៃអង្ករវៀតណាមប្រឈមនឹងការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង បន្ទាប់ពីប្រទេសហ្វីលីពីនផ្អាកការនាំចូល នៅេពេលការប្រមូលផលស្រូវវៀតណាមនាពេលខាងមុខត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងទទួលបានទិន្នផលប្រហែលបួនលានតោនថែមទៀត។ ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាជួបជាមួយកសិករវៀតណាម ប្រធានក្រុមហ៊ុននាំចេញអង្ករវៀតណាម អ៊ីនទីម៉ិក គ្រូប (Intimex Group) បាននិយាយថា ប្រទេសវៀតណាមរំពឹងថា នឹងនាំចេញអង្ករប្រហែលប្រាំបីលានតោន នៅឆ្នាំ២០២៥ ដែលអាចជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខពីរ នៅលើពិភពលោក ហើយកំពុងជួបប្រទះបញ្ហាប្រឈមកាន់តែខ្លាំងឡើង។ លោកប្រធានក្រុមហ៊ុននាំចេញអង្ករ បាននិយាយថា ប្រទេសវៀតណាមបានដឹកជញ្ជូនអង្ករប្រហែលបីលានតោនទៅកាន់ប្រទេសហ្វីលីពីន នៅឆ្នាំ២០២៥នេះ ដែលធ្វើឱ្យហ្វីលីពីនក្លាយជាទីផ្សារនាំចេញអង្ករធំបំផុតរបស់ប្រទេសវៀតណាម។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេសហ្វីលីពីនបានផ្អាកការនាំចូលអង្ករអស់រយៈពេលបីខែកន្លងមក ហើយត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងចាប់ផ្តើមបើទីផ្សារឡើងវិញមួយរយៈខ្លីនៅក្នុងខែមករា ឆ្នាំ២០២៦ ដោយព្រមទទួលទិញអង្ករប្រហែល៣០០,០០០តោនប៉ុណ្ណោះ ហើយបញ្ឈប់ការនាំចូលម្តងទៀត។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ប្រទេសវៀតណាមត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងទទួលបានទិន្នផលស្រូវប្រហែលបួនលានតោន នៅក្នុងរដូវប្រមូលផលខាងមុខនេះ។ ប្រសិនបើទីផ្សារហ្វីលីពីននៅតែបិទបន្តទៀត តម្លៃអង្ករក្នុងប្រទេសវៀតណាមអាចធ្លាក់ចុះថែមទៀត ហើយអ្នកនាំចេញអាចជួបការលំបាកក្នុងការស្វែងរកអ្នកទិញ។ លោកប្រធានក្រុមហ៊ុននាំចេញអង្កររូបនេះ​ បានជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ត្រូវខ្នះខ្នែងធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន ដើម្បីបើកទីផ្សារអង្ករឡើងវិញ។  ព្រមជាមួយគ្នានេះដែរ លោកក៏បានអំពាវនាវឱ្យក្រុមហ៊ុនធំៗ និងក្រុមហ៊ុនរដ្ឋរបស់វៀតណាម ត្រូវសុំការអនុញ្ញាតប្រមូលទិញ និងរក្សាទុកស្រូវរហូតដល់រយៈពេលប្រាំមួយខែ ដើម្បីការពារការធ្លាក់ចុះតម្លៃបន្ថែមទៀត។ លោកបានស្នើឱ្យអ្នកនាំចេញយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះទីផ្សារអង្ករនៅតំបន់អាស៊ីខាងលិច មានដូចជាប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ និងប្រទេសស៊ីរី ក៏ដូចជាប្រទេសនៅទ្វីបអាហ្វ្រិកមួយចំនួនផងដែរ។ យោងតាមនាយកដ្ឋានគយ វៀតណាម បានឱ្យដឹងថា វៀតណាមបាននាំចេញអង្ករជាង ៧,៥៣លានតោន […]

កាលវិភាគផ្សព្វផ្សាយ