សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត អញ្ជើញបើកសន្និសីទចក្ខុវិស័យប្រទេសកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៥ក្រោមប្រធានបទយុទ្ធសាស្ត្រកំណើនថ្មីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា

ភ្នំពេញ៖ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានថ្លែងក្នុងពិធីបើកសន្និសីទប្រចាំឆ្នាំចក្ខុវិស័យប្រទេសកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៥ ក្រោមប្រធានបទ “យុទ្ធសាស្ត្រកំណើនថ្មីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា អាទិភាពសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់និងនិរន្តរភាព” នាព្រឹកថ្ងៃទី ៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ។

សម្តេចធិបតីបានថ្លែង​​បញ្ជាក់ថា ការស្រាវជ្រាវ និងការប្រមូលទិន្នន័យនិងព័ត៌មាន,ការវិភាគឱ្យបានច្បាស់លាស់ គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​ និងការបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ស្ថាប័នទទួលខុសត្រូវ គឺជាកិច្ចការដ៏សំខាន់ ព្រោះថា បើទិន្នន័យនិងព័ត៌មានដែលប្រមូលបានខុស នោះការសម្រេចចិត្តក៏ខុស ហើយការរៀបចំគោលនយោបាយក៏ខុសដូចគ្នា។

ការណ៍នេះនឹងធ្វើឱ្យខាតបង់ច្រើន រួមទាំងធនធានហិរញ្ញវត្ថុ និងពេលវេលា ហើយអ្នកដែលត្រូវអន្តរាគមន៍ជួយពិតប្រាកដត្រូវបានទុកចោល និងពេលខ្លះការអន្តរាគមន៍ខុសគោលដៅ ធ្វើឱ្យមានបញ្ហាលើសដើម។

ជាមួយគ្នានេះសម្ដេចបរវធិបតី នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបំផុសគំនិតឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ពិភាក្សាលើលើបរិការ​ណ៍​​សកល រួមមាន ៖ (១). ការកើនឡើងនូវចរន្តគាំពារនិយម ដែលអាចឈានទៅដល់សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម និងសង្រ្គាមបច្ចេកវិទ្យា; (២). ការ​ចាប់​ផ្ដើ​មពឹង​ផ្អែក​កាន់តែខ្លាំង​ឡើងលើ​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​តំបន់ ​ដើម្បី​ជំរុញ​ការ​អភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច (៣). សម្ទុះនៃការធ្វើបរិវត្តកម្មឌីជីថលកាន់តែលឿន ជាពិសេសលើបញ្ញាសិប្បនិមិ្មត, និង (៤). និន្នាការកើនឡើងនៃអន្តរកាលបៃតង តួយ៉ាងដូចជាការវិនិយោគលើថាមពលកកើតឡើង និងរថយន្តអគ្គិសនី ជាដើម ។

បន្ថែមពីនេះ ក្នុងបរិការណ៍កម្ពុជា, សូម​មាន​ការពិភាក្សាឱ្យបានផុលផុសលើ ៖ (១). ការកំណត់ និងអភិវឌ្ឍន៍វិស័យដែលជាប្រភពកំណើនថ្មី​ (២). ការត្រៀមលក្ខណៈចាកចេញពីចំណាត់ក្រុមប្រទេសអភិវឌ្ឍតិចតួច (៣). យុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការអភិវឌ្ឍសហគ្រាសធុនមីក្រូ, តូច និង មធ្យម និងធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និង (៤). ការអភិវឌ្ឍជំនាញបច្ចេកទេស បំពេញគម្លាតនៃជំនាញ (Skill gap) និងការបំពេញតម្រូវការនាពេលអនាគត ។

សម្ដេចបវរធិបតី នាយករដ្ឋមន្ត្រីបានផ្តល់ជាអនុសាសន៍ជូន វិទ្យាស្ថាន បណ្ដុះបណ្ដាល និងស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDRI) ដើម្បីបន្តពង្រឹងសមត្ថភាពស្ថាប័ន ជាពិសេសលើកិច្ចការស្រាវជ្រាវរបស់ខ្លួន ឱ្យកាន់តែមានគុណភាពខ្ពស់ប្រកបដោយគុណវុឌ្ឍិ សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាសាធារណជនទូទៅ រួមមាន៖ ទី១). ការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយស្ថាប័នស្រាវជ្រាវ​ក្នុងតំបន់ ដើម្បីទទួលបាននូវទស្សនាទានបន្ថែម ជាមួយនឹងចក្ខុវិស័យកាន់តែទូលំទូលាយ ក្នុងគោលដៅបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ស្ថាប័ន សម្រាប់បម្រើដល់ការវិភាគ និង សិក្សាស្រាវជ្រាវ។

ចំណុច ទី២). ការបំផុសគំនិតជជែកពិភាក្សាអំពីកិច្ចអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដើម្បីបន្តលើកកម្ពស់ការបំផុសស្មារតីចូលរួមជជែកពិភាក្សា, ផ្តោះប្តូរយោបល់ និង ហ៊ានលើកជាមតិយោបល់ក្នុងន័យស្ថាបនា និងកែលម្អ; និង ទី៣).បន្តបំពេញតួនាទីជាសេវាមជ្ឈមណ្ឌលប្រមូលទិន្នន័យ និងបោះពុម្ពផ្សាយឯកសារស្រាវជ្រាវបែបបរិមាណវិស័យ និងគុណវិស័យ ដើម្បីបន្តលើកកម្ពស់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវដែលប្រើប្រាស់ព័ត៌មាន និងទិន្នន័យបឋម (Primary data) តាមរយៈការចុះប្រមូលទិន្នន័យ និង ស្ទង់មតិ ព្រោះថាសុក្រឹតភាព និងសង្គតិភាពនៃទិន្នន័យបឋម ឬ អាចហៅថាទិន្នន័យកម្រិតមីក្រូ (Micro data) គឺមានសារសំខាន់ណាស់សម្រាប់ជាធាតុចូលក្នុងការរៀបចំគោលនយោបាយ ឬ តម្រង់ទិសវិធានការគោលនយោបាយឱ្យកាន់តែចំគោលដៅ និងឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការជាក់ស្តែង៕

 

 


Vietnamese_bananas_hit_shelves_of_Lotte_Mart_in_RoK
កូរ៉េខាងត្បូង ប្រមូលផ្លែចេកវៀតណាមមកវិញ បន្ទាប់រកឃើញសំណល់ថ្នាំពុលលើសកម្រិត

សេអ៊ូល៖ ក្រសួងសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងឱសថ កូរ៉េខាងត្បូង បានប្រកាសកាលចុងខែតុលា ​ឆ្នាំ២០២៥ថា ខ្លួនបានផ្អាកការលក់ចែកចាយ និងបានចាប់ផ្តើមការប្រមូលផ្លែចេកវៀតណាមមកវិញ​ បន្ទាប់ពីរកឃើញសំណល់ថ្នាំពុលសម្លាប់សត្វល្អិតហួសកម្រិតនៅលើផ្លែចេកនាំចូល។ យោងតាមក្រសួងសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងឱសថ បានឱ្យដឹងថា សំណល់ថ្នាំពុលសម្លាប់សត្វល្អិត ឈ្មោះ ក្លូធៀនីឌីន (​Clothianidin) និងឈ្មោះ ធ្យាមេថុកសាំ (Thiamethoxam) ត្រូវបានគេរកឃើញនៅលើផ្លែចេកវៀតណាម ក្នុងកម្រិតលើសពីការអនុញ្ញាត ដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពអ្នកបិរភោគ។ សារធាតុថ្នាំគីមីពុលឈ្មោះ ក្លូធានីឌីន និងឈ្មោះ ធាមេតូសាម ត្រូវបានគេប្រើជាទូទៅដើម្បីការពារសត្វល្អិតបំផ្លាញបន្លែ និងផ្លែឈើ។ បរិមាណផ្លែចេកនាំចូលពីប្រទេសវៀតណាម មានផ្ទុកកាកសំណល់ថ្នាំពុលរើសកម្រិត មានចំនួនសរុបជាង៥១តោន ដែលត្រូវបានផលិតនៅឆ្នាំ២០២៥ នៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ហើយត្រូវបានប្រមូលមកវិញទាំងអស់។ ក្រសួងសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងឱសថ កូរ៉េខាងត្បូង បានណែនាំអ្នកប្រើប្រាស់នៅក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ដែលបានទិញផលិតផលផ្លែចេកវៀតណាមឱ្យឈប់បរិភោគ ហើយប្រគល់ផ្លែចេកទៅកន្លែងទិញវិញ ដើម្បីបំផ្លាញចោល។ ពាក់ព័ន្ធនឹងសុវត្ថិភាពចំណីអាហារនេះ​ ប្រទេសចិនបានរឹតបន្តឹងការត្រួតពិនិត្យលើទំនិញវៀតណាម ហើយបានរកឃើញស្ទើរគ្រប់ផលិតផលនាំចូល មានដូចជាបន្លែ និងផ្លែឈើ សុទ្ធតែមានផ្ទុកសារធាតុគីមីហាមឃាត់ និងសំណល់ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតលើសកម្រិត។ ការរឹតបន្តឹងសុវត្ថិភាពចំណីអាហាររបស់ចិន កាលពីក្នុងខែតុលា​ ឆ្នាំ២០២៥នេះ បានធ្វើឱ្យផ្លែទុរេនវៀតណាមសម្រាប់នាំចេញជិត២០០០កុងតឺន័រ ត្រូវទុកចោលបន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរសម្រេចបិទមន្ទីរពិសោធន៍ទាំងអស់ ដែលធ្លាប់ធ្វើតេស្តរកសំណល់សារធាតុថ្នាំគីមី ហើយបង្កឱ្យមានវិបត្តិនៅទូទាំងឧស្សាហកម្មនាំចេញផ្លែទុរេនរបស់ខេត្តដាក់ឡាក់ […]

Screenshot 2025-11-03 142732 copy
របរកសិកម្ម និងជំនឿផ្សេងៗរបស់ប្រជាកសិករ ដែលជាជនជាតិភាគតិច ខេត្តមណ្ឌលគិរី នៅតែប្រកាន់ខ្ជាប់ខ្ជួន

មណ្ឌលគិរី៖  តាមរយៈការធ្វើស្រែចម្ការ ដូចជាការដាំស្រូវ ការដាំដំណាំ នៅលើកំពូលភ្នំ ជម្រាលភ្នំ និងតាមមាត់ទន្លេសេសាន គឺជាទម្លាប់ ដែលជនជាតិភាគតិចនៅកម្ពុជាតែងប្រកាន់ខ្ជាប់។ ការធ្វើចម្ការនេះត្រូវបានជនជាតិភាគតិចហៅថា ចម្ការវិលជុំ ដែលជាមុខរបរកសិកម្មតាំងតែពីដូនតាយូរលង់មកហើយ។ ទោះបីទំនៀមទម្លាប់នេះមានរយៈកាលដ៏យូរលង់មកហើយ តែការដាំស្រូវ ការធ្វើស្រែចម្ការ និងការគោរពនូវជំនឿដែលដូនតាបានបន្សល់ទុកឱ្យមកនេះ ត្រូវបានពួកគាត់ប្រកាន់ខ្ជាប់ ហើយគេឃើញតំបន់ ដែលជាការគោរពបូជារបស់ពួកគាត់ជាច្រើននៅតែរក្សាបានយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន។ លោក ថុល វីរៈ អនុប្រធានសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ស្ថិតនៅក្នុងភូមិពូរ៉ាង បានប្រាប់ថា បើទោះបីជាពិភពលោករីករចម្រើន និងវិទ្យាសាស្រ្តជឿនលឿនបែបណាក្តី ពួកគាត់នៅតែប្រកាន់ប្រពៃណីបុរាណរបស់បងប្អូនជនជាតិដើមភាគតិច ជាពិសេសការដាំស្រូវ ការធ្វើស្រែចម្ការ សែនព្រេន ការគោរពព្រៃអារក្ខ ជំនឿ និងរក្សាដីកប់ខ្មោច ការធ្វើចម្ការវិលជុំ និងការគោរពជំនឿផ្សេងៗទៀត។ ជាពិសេសជាងនេះ ពួកគាត់នៅរក្សាបាននូវភាសាជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ដោយភាគច្រើនអាចនិយាយភាសាដើមកំណើតបានទាំងចាស់ទាំងក្មេង។ លោកបានបញ្ជាក់ប្រាប់ថា​ «រៀងរាល់ការរៀបចំពិធីអ្វីមួយ គឺជនជាតិដើមភាគតិចព្នង តែងរក្សាប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់របស់ចាស់បុរាណរៀងរហូតមក។ ការគោរពនេះតែងធ្វើឱ្យការរស់នៅ និងពិធីអ្វីមួយរបស់ពួកគាត់តែងជួបសេចក្តីសុខ និងចម្រុងចម្រើនលូតលាស់ទៅមុខជានិច្ច»។ លោក ស្រេវ ផែត ប្រធានសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ភូមិពូរ៉ាងវិញ បានប្រាប់ឱ្យដឹងថា ចំពោះមុខរបររបស់បងប្អូនជនជាតិព្នង សព្វថ្ងៃដូចជាដាំស្រូវ […]

564543773_1114576227463038_3862231034037237458_n
សហគមន៍កសិកម្មតាសីសាមគ្គី កំពុងកែប្រែកសិករឱ្យក្លាយជាអ្នកជំនាញធ្វើកសិកម្មបែបកសិដ្ឋានចម្រុះនៅតាមតំបន់

ដោយ ឡុង សារេត បាត់ដំបង៖ សហគមន៍កសិកម្មតាសីសាមគ្គី សិ្ថតនៅក្នុងស្រុកថ្មគោល ខេត្តបាត់ដំបង នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ក្រៅពីទទួលបានជោគជ័យលើការផលិត និងផ្គត់ផ្គង់បន្លែទៅលើទីផ្សារ សហគមន៍បាននិងកំពុងធ្វើការយ៉ាងសកម្មទៅលើការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញដល់កសិករឱ្យក្លាយជាអ្នកជំនាញធ្វើកសិកម្មបែបកសិដ្ឋានចម្រុះនៅតាមតំបន់ផ្សេងៗ។ បើយោងតាមប្រធានសហគមន៍កសិកម្មតាសីសាមគ្គី បានឱ្យដឹងថា បើគិតមកដល់ត្រឹមខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥នេះ សហគមន៍មានផ្ទះសំណាញ់សម្រាប់ដាំបន្លែចំនួន៤៦០ខ្នង អាចផ្គត់ផ្គង់បន្លែទៅលើទីផ្សារបានចន្លោះពី៦ ទៅ៨តោនក្នុងមួយថ្ងៃ ហើយនៅក្នុងផែនការអាជីវកម្ម សហគមន៍គ្រោងសាងសង់ផ្ទះសំណាញ់បន្ថែមចំនួន២២៥ខ្នងទៀត។ លោករំពឹងថា នៅចុងឆ្នាំ២០២៥នេះ នឹងអាចសម្រេចបានផ្ទះសំណាញ់ចំនួន១០០ខ្នង ដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងផែនការដាំដុះរបស់ខ្លួនបាន។ ដូចនេះនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៦ សហគមន៍កាន់តែមានសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់បន្លែកើនឡើងរហូតដល់៣០តោនក្នុងមួយថ្ងៃ។ លោក ណុប នុន ប្រធានសហគមន៍ខាងលើ បានឱ្យដឹងថា ដោយមើលឃើញនូវចំណុចខ្វះខាតមួយចំនួនក្នុងការដាំដុះបន្លែ និងការសាងសង់ផ្ទះសំណាញ់មានតម្លៃខ្ពស់, ក្នុងនាមជាជាកសិករ និងជាប្រធានសហគមន៍ លោកបានបង្កើតក្រុមសាងសង់ផ្ទះសំណាញ់ ដែលមានតម្លៃសមរម្យសម្រាប់ដាំដុះបន្លែ ដែលរហូតមកសព្វថ្ងៃនេះ មានចំនួនប្រាំពីរក្រុម។ បន្ថែមពីនេះទៀត សហគមន៍បានបង្កើតនៅមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលដល់កសិករឱ្យក្លាយជាអ្នកជំនាញធ្វើកសិកម្មបែបកសិដ្ឋានចម្រុះនៅតាមតំបន់ផ្សេងៗ។ លោកបានលើកឡើងបែបប្រៀបធៀបថា «បើយើងរៀនជំនាញមួយៗវាងាយស្រួល។ ប៉ុន្តែជំនាញគ្រប់គ្រងចម្រុះនៅនឹងកសិដ្ឋាន នៅសហគមន៍នេះ គឺជារឿងមួយ ដែលត្រូវចុះអនុវត្តផ្ទាល់។ ពីមុនសហគមន៍ផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលដល់ពលរដ្ឋ ដែលចាប់អារម្មណ៍លើជំនាញកសិកម្មនេះ មួយវគ្គមានរយៈពេលបីខែ តែដល់ពេលកំណើននៃការចូលរួមមានការកើនឡើងពីបងប្អូនកសិករមកពីបណ្តាខេត្តផ្សេងៗមកច្រើន ហើយកន្លែងមានកំណត់ ខាងសហគមន៍ធ្វើការបណ្តុះបណ្តាលត្រឹមតែរយៈពេល១៥ថ្ងៃ ហើយយើងបញ្ជូនពួកគាត់ទៅអនុវត្តផ្ទាល់នៅតាមកសិដ្ឋាន អមជាមួយគ្រូជំនាញម្នាក់ដើរតាមបង្ហាញនៅកន្លែងផ្ទាល់ […]

572764568_1273214894848796_2291219796817680984_n
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត កៅ ថាច អញ្ជើញចូលរួមការបង្កើតការិយាល័យតំណាងសភាពាណិជ្ជកម្ម នៅទីក្រុងអូក្លិន និងប្រកាសតែងតាំងប្រធានថ្មី អាណត្តិទី១

ទីក្រុងអូក្លិន នូវ៉ែលហ្សេឡង់៖ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត កៅ ថា ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាល ទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយកនៃធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងកសិកម្ម ជាសមាជិក និងជាតំណាងគណៈកម្មការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកការិយាល័យតំណាងសភាពាណិជ្ជកម្មប្រចាំទីក្រុងអូក្លិន ប្រទេសនូវ៉ែលហ្សេឡង់ ព្រមទាំងគណៈប្រតិភូ កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥នេះ បានអញ្ជើញចូលរួមព្រឹត្តិការណ៍ជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនៅទីក្រុងអូក្លិន ប្រទេសនូវ៉ែលហ្សេឡង់ គឺការរៀបចំពិធីប្រកាសបើកជាផ្លូវការនូវការិយាល័យតំណាងសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា ប្រចាំទីក្រុងអូក្លិន (Auckland) ប្រទេសនូវ៉ែលហ្សេឡង់។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ គឺជាជំហានថ្មីមួយដ៏សំខាន់ក្នុងការអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការពង្រីកបណ្តាញសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា ទៅកាន់តំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក និងពង្រឹងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសនូវ៉ែលហ្សេឡង់។ ពិធីដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ ត្រូវបានប្រព្រឹត្តទៅដោយមានការអញ្ជើញចូលរួមពីឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់ និងតំណាងធុរជនសំខាន់ៗ  ក្នុងនោះរួមមាន៖  * ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជឺនបូរាណ ច័ន្ទបូរី អគ្គរាជទូតកម្ពុជា ប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលី និងនូវ៉ែលហ្សេឡង់ ដែលជាតំណាងដ៏ខ្ពស់របស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។  * ឯកឧត្តម ហេង ស៊ីនឿន ទីប្រឹក្សាសម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន មាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។  * ភ្ញៀវកិត្តិយសពិសេស រួមមាន វិនិយោគិន និងធុរជនដើមកំណើតខ្មែរ សញ្ជាតិនូវ៉ែលហ្សេឡង់ ដែលជាកម្លាំងចលករដ៏សំខាន់ក្នុងការផ្សារភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសទាំងពីរ។ ក្នុងឱកាសនោះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត កៅ […]

កាលវិភាគផ្សព្វផ្សាយ