មន្រ្តីរដ្ឋបាលព្រៃឈើកំពុងតែអភិរក្សរុក្ខជាតិ កេសរកូលព្រៃជាង៥០០ប្រភេទ កំពុងលើកស្ទួយមុខមាត់កម្ពុជា

ភ្នំពេញ៖ កញ្ញា ណៃ ស៊ីខៀន អនុប្រធានការិយាល័យរដ្ឋបាលព្រៃឈើនៃ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បាននិងកំពុងតែអភិរក្សរុក្ខជាតិដ៏កម្រមួយមានឈ្មោះ កេសរកូលព្រៃជាង៥០០ប្រភេទ ដែល ជាធនធានដ៏មានតម្លៃកំពុងតែលើកស្ទួយមុខមាត់ប្រទេស​​កម្ពុជា។​​

ការរកឃើញកេសរកូលព្រៃ ត្រូវបាន​កញ្ញា ណៃ ស៊ីខៀន បាន​រៀបរាប់ថា កន្លងមកសំរាប់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលទ្ធផលបានរកឃើញកេសរកូលព្រៃជាច្រើនប្រភេទ ដែលមិន​មានវត្តមាននៅកម្ពុជា​​ ប៉ុន្តែ ក្រុមការងារ​​បាន​យកមកដាក់នៅកណ្តាលក្រុង​​ បន្ទាប់មកមានចេញផ្កានិងលូតលាស់​បានល្អ។​​

កញ្ញាបានលើកឡើងថា កាលពី២០១៣នៅខេត្តកោះកុងកញ្ញាបានទៅសិក្សាអំពីជីវចម្រុះរួចបានប្រមូលសំណាក និងបញ្ជាក់ពីឈ្មោះ​​រុក្ខជាតិនេះ​​​ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៥ និងបច្ចុប្បន្ននេះនៅតែបន្តចុះស្រាវជ្រាវកេសរកូលព្រៃនៅតាមបណ្តាខេត្តនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារតែវត្តមាន​ កេសរកូលព្រៃគឺមិន​មែននៅតាមតំបន់រយៈខ្ពស់ៗឬត្រជាក់នោះទេ សូម្បីតំបន់ក្តៅបំផុតក៏មានដុះដែរ​​ តែជាប្រភេទផ្សេងគ្នា​​ ឥឡូវនេះប្រមូលបាន ៣ពាន់សំណាកជាងហើយ ដែលបានកំណត់ឈ្មោះ ៣០០ប្រភេទ។​

ប្រទេសកម្ពុជាសំបូរទៅដោយធនធានធម្មជាតិព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃ រួមទាំងរុក្ខជាតិគ្រប់ប្រភេទ។ សម្បត្តិធម្មជាតិទាំងនេះ មិនត្រឹមតែបានផ្តល់នូវសោភ័ណភាពស្រស់ត្រកាលប៉ុណ្ណោះទេ តែវាថែមទាំងបានរួមចំណែកទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងបរិស្ថាន ផងដែរ។

រដ្ឋបាលព្រៃឈើ នៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ យកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់លើការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រទៅលើប្រភេទរុក្ខជាតិ រួមទាំងកេសរកូលព្រៃ អស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សមកហើយ ដោយមានការសហការជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍនានា។ បច្ចុប្បន្ននេះ រដ្ឋបាលព្រៃឈើបានស្រាវជ្រាវរកឃើញកេសរកូលព្រៃជាង ៥០០ប្រភេទ ដែលមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះនៅតែបន្តស្វែងរកប្រភេទថ្មីៗបន្ថែមទៀត។

ការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ប្រមូលសំណាកកេសរកូលព្រៃ គឺវិភាគទានដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់សិស្ស និស្សិត មន្ត្រីរាជការ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានា ប្រើប្រាស់ជាមគ្គុទេសក៍ក្នុងការស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍ។ ការងារនេះ ក៏កំពុងលើកស្ទួយមុខមាត់របស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានឆន្ទៈមុតស្រួចក្នុងការការពារ ថែរក្សា ស្រាវជ្រាវ និងយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ ចំពោះប្រភេទកេសរកូលព្រៃទាំងនេះ ដែលខ្លះមានរកឃើញវត្តមានតែនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះ៕


c1_3005682_250418054905_790
កសិករថៃនាំគ្នាប្រឆាំងផែនការនាំចូលសាច់គោពីអាម៉េរិក 

បាងកក៖ សមាគមអ្នកចិញ្ចឹមគោរបស់ថៃ រួមជាមួយនឹងអង្គការពាក់ព័ន្ធជាង៦០ បានប្រមូលផ្តុំគ្នា នៅក្រសួងកសិកម្ម និងសហករណ៍ ដើម្បីបង្ហាញពីក្តីបារម្ភចំពោះផែនការរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការអនុញ្ញាតឱ្យមានការនាំចូលសាច់គោពីសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដើម្បីជាថ្នូរនឹងឱនភាពពាណិជ្ជកម្មមួយចំនួនបង្កឡើងដោយអាម៉េរិក។ កសិករ​បារម្ភ​ថា ​វិធានការ​អនុញ្ញាតឱ្យនាំចូលបែប​នេះ​នឹង​ប៉ះពាល់​ដល់​ទីផ្សារ​ក្នុង​ស្រុក ដែល​កំពុង​ស្ថិត​ក្រោម​សម្ពាធ​រួច​ហើយ​ពី​ការ​នាំ​ចូលគោក្នុង​តម្លៃ​ទាប​ពីប្រទេស​អូស្ត្រាលី និង​ប្រទេសនូវែលសេឡង់។ លោក សិទ្ធិផន បូរ៉ាណាណាត់ (Sitthiporn Boorananath) អនុប្រធាន​សមាគម​​ បាន​និយាយ​ថា​ សមាជិក​សមាគម​ បាន​ដាក់ញត្តិ​តវ៉ា​ទៅ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រីថៃរួចហើយ។ លោកបាននិយាយថា «យើងជឿថា ការអនុញ្ញាតឱ្យមានការនាំចូលសាច់គោ និងសាច់សត្វពីសហរដ្ឋអាម៉េរិក នឹងធ្វើឱ្យការខិតខំរបស់កសិករថៃជួបបញ្ហាកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។ យើងមានការលំបាករួចទៅហើយដោយឥទ្ធិពលនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ជាមួយអូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់»។ សមាគម​បាន​លើក​ឡើង​ថា គោលនយោបាយ​នេះ​ផ្ទុយ​នឹង​ច្បាប់​របស់​ប្រទេស​ថៃ ដែល​ហាមប្រាម​ការ​ប្រើ​អ័រម៉ូន​លូតលាស់ដល់​បសុសត្វ ដែល​នៅ​សហរដ្ឋអាម៉េរិក​ គេចាត់ទុកជា​រឿង​ធម្មតា។ លោក សិទ្ធិផន បានរិះគន់ការដោះស្រាយនាពេលថ្មីៗនេះរបស់រដ្ឋាភិបាលថៃ លើបញ្ហាស្រដៀងគ្នានេះ ដោយលោកនិយាយថា កសិករចិញ្ចឹមគោខ្នាតតូច គេមិនលើកមកនិយាយទេ។  លោក​បាន​កត់​សម្គាល់​ថា​ «​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ផ្តល់​អាទិភាព​ដល់​អ្នក​ផលិត​សាច់​ជ្រូក​ធំៗ ដល់ពេល​ឥឡូវ​មាន​ការ​ជំរុញ​ឱ្យ​នាំ​ចូល​សាច់គោ ឬ​គ្រឿងក្នុងសាច់គោ​ថែមទៀត​»​។ លោកបានរិះគន់បន្តទៀត​ថា សមាគម​ក៏​នឹង​ដាក់​ញត្តិ​របស់​ខ្លួន​ទៅ​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ និង​ពាណិជ្ជកម្ម ដោយ​ជំរុញ​ឲ្យ​គិត​ពិចារណា​លើ​គោលការណ៍​នេះ​ឡើង​វិញ។ សមាគមអ្នកចិញ្ចឹមគោរបស់ថៃ បានអះអាងថា ការនាំចូលសាច់គោពីអាម៉េរិកនឹងបង្កផលប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ដល់កសិករថៃជាង១,៤លានគ្រួសារ ដែលកំពុងជួបបញ្ហាចំពោះការធ្លាក់ចុះតម្លៃគោ។ កសិករទាំងនេះបានជួបប្រទះការលំបាកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដោយសារតែការនាំចូលក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយប្រទេសអូស្ត្រាលី។ លោក […]

Kch-271022-hi-MELFEATURE-p2
កសិករម៉ាឡេស៊ី គួរយកចិត្តទុកដាក់លើការផលិតស្បៀង ដើម្បីធានាបាននូវការផ្គត់ផ្គង់ស្ថិរភាពសម្រាប់ការនាំចេញ

អន្តរជាតិ​៖ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី​ កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែមេសា​ ឆ្នាំ២០២៥ បានអំពាវនាវដល់កសិករ ឬសហគ្រឹន​ នៅក្នុងរដ្ឋសារ៉ាវ៉ាក់ (Sarawak) គួរតែផ្តល់អាទិភាពដល់ការផលិតស្បៀង ដើម្បីរក្សាការផ្គត់ផ្គង់ផលិតផលប្រកបដោយស្ថិរភាពសម្រាប់ទីផ្សារនាំចេញ។ លោកបណ្ឌិត ស្តេហ្វិន រុនឌី អ៊ូទុម (Stephen Rundi Utom) រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម ស្បៀងអាហារ ទំនិញ និងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ បានចង្អុលបង្ហាញថា ខណៈពេលផលិតផលរបស់រដ្ឋសារ៉ាវ៉ាក់ មានតម្រូវការខ្ពស់នៅបរទេស វិស័យកសិកម្មរបស់រដ្ឋនៅតែបន្តប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាដោយសារផលិតកម្មក្នុងស្រុកមិនស៊ីសង្វាក់គ្នា ដែលជាកត្តារារាំងដល់ការរីកចម្រើនផ្នែកឧស្សាហកម្មនេះ មិនឱ្យឈានដល់ទីផ្សារអន្តរជាតិទាំងមូល។ លោកបានជំរុញឱ្យមន្ទីរកសិកម្មបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួនក្នុងការណែនាំកសិករឱ្យដាំដំណាំណា ដែលមានតម្រូវការខ្ពស់នៅលើទីផ្សារ និងបានអំពាវនាវឱ្យមានការរៀបចំសិក្ខាសាលាអប់រំដល់អ្នកអ្នកផលិត ឱ្យយល់ពីរបៀបថែរក្សាទិន្នផលឱ្យជាប់លាប់។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា «ដើម្បីរក្សាបាននូវការប្រកួតប្រជែងជាសកល យើងត្រូវការការផ្គត់ផ្គង់ប្រកបដោយស្ថិរភាព និងអាចទុកចិត្តបាន។ ប្រសិនបើយើងមានទីផ្សារ ប៉ុន្តែមិនមានការផ្គត់ផ្គង់ទេ យើងមិនអាចទ្រទ្រង់ឧស្សាហកម្មនេះបានទេ»។ លោករដ្ឋមន្ត្រី​បាន​ថ្លែង​បែប​នេះ​ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ ក្នុង​ពិព័រណ៍ម្ហូបអាហារ ក្នុង​ប្រទេស​សិង្ហបុរី ​កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥។ លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ ឆ្នាំ២០៣០ ក្រោយវិបត្តកូវីដ-១៩ គួរតែ ផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់កសិករឱ្យទទួលបានប្រាក់ចំណូលកាន់តែប្រសើរឡើង ជាពិសេសតាមរយៈការទទួលយកនូវបច្ចេកទេសកសិកម្មទំនើប ដើម្បីជម្នះបញ្ហាផលិតកម្មដែលមានរយៈពេលយូរ។ ជាមួយគ្នានេះ លោកបានជំរុញឱ្យកសិករផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតរបស់ពួកគេ […]

107A1661
កសិករមួយគ្រួសារ នៅខេត្តកណ្តាល ចាប់ផ្តើមប្រើម៉ាស៊ីនស្ទូងស្រូវដោយស្វ័យប្រវត្តិ ដើម្បីបង្កើនទិន្នផលស្រូវ និងកាត់បន្ថយកម្លាំងមនុស្ស

កណ្តាល៖ កសិករមួយគ្រួសារនៅក្នុងខេត្តកណ្តាល នៅថ្ងៃទី៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥នេះ បានចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់គ្រឿងចក្រស្ទូងស្រូវដោយស្វ័យប្រវត្តិជាលើកដំបូង ដើម្បីបង្កើនទិន្នផលស្រូវ និងកាត់បន្ថយកម្លាំងពលកម្មរបស់មនុស្ស។ កសិករអាយុ៦៥ឆ្នាំ ឈ្មោះ យ៉ន ម៉ុក រស់នៅភូមិវត្តចាស់ ឃុំព្រែកដំបង ស្រុកមុខកំពូល ខេត្តកណ្តាល ឈរញញឹមមើលគ្រឿងចក្រកំពុងតែស្ទូងស្រូវលើផ្ទៃដីទំហំ២ហិកតា និង៣០អា ដោយដាំពូជស្រូវស្រងែ្រស្រាល ដែលជាស្រូវកំពុងតែពេញនិយមនៅលើទីផ្សារក្នុងស្រុក និងនៅក្រៅស្រុក។ លោក យ៉ន ម៉ុក បានបញ្ជាក់ថា ម៉ាស៊ីនស្ទូងស្វ័យប្រវត្តិនេះ គឺលោកទិញពីអ្នកកែច្នៃក្នុងស្រុក ក្នុងតម្លៃ១៨៨៥ដុល្លារ ហើយមានសមត្ថភាពអាចស្ទូងស្រូវបានពីរហិកតាក្នុងមួយថ្ងៃ។ លោកបានរៀបរាប់ថា ការដំាស្រូវសន្ទូងដោយប្រើម៉ាស៊ីនស្វ័យប្រវត្តិអាចផ្តល់ទិន្នផលខ្ពស់ ចំណាយគ្រាប់ពូជតិចជាងស្រូវពង្រោះ ដែលតែងតែចំណាយពី៣០០ ដល់៤០០គីឡូក្រាមក្នុងមួយហិកតា ឱ្យធ្លាក់មកនៅត្រឹមតែ៥០គីឡូក្រាម ក្នុងមួយហិកតា។ ចំណែកលោក សាន បូនីកា អ្នកកែច្នៃម៉ាស៊ីនស្ទូងស្រូវ និងក្រុមការងាររបស់លោក ដែលកំពុងតែបង្រៀនកសិករពីរបៀបប្រើប្រាស់គ្រឿងចក្រប្រភេទនេះ បានមានប្រសាសន័ថា​​ ម៉ាស៊ីនស្ទូងស្រូវស្វ័យប្រវត្តិនេះ​នឹងដើរតួសំខាន់ណាស់ក្នុងការកាត់បន្ថយថ្លៃដើមផលិតរបស់កសិករ​ ចូលរួមកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ជីគីមី និងថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតផងដែរ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា​ ស្រូវសន្ទូងដាំដោយម៉ាស៊ីនស្វ័យប្រវត្តិរបស់លោក​ មានចម្លោះគ្រប់គ្រាន់​ អាចបង្កលក្ខណៈឱ្យស្រូវលូតលាស់បានល្អ​ មិនសូវមានស្មៅ និងមិនសូវមានត្វល្អិតបំផ្លាញ។ លោក សាន បូនីកា​ […]

IMG_8060
ក្រុមហ៊ុនកែច្នៃកសិផលក្នុងខេត្តបាត់ដំបងមួយ​បាននិងកំពុង​ចូលរួមយ៉ាងសកម្ម​ក្នុងការ​លើកកម្ពស់ជីវភាព​និងកាត់បន្ថយ​ការចំណាកស្រុកពលរដ្ឋក្នុងតំបន់

ខេត្តបាត់ដំបង៖ ក្រុមហ៊ុន​មិសុតា ហ៊្វូដ អ៊ីមផត អិចផត បង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ២០១៧ នៅភូមិព្រៃកូនសេក សង្កាត់អូរចារ ក្រុងបាត់ដំបង ​ ធ្វើការកែច្នៃ​កសិផល​ក្នុងវិស័យកសិកម្មបាននិងកំពុងចូលរួម​យ៉ាងកសិកម្ម​ក្នុងការលើកកម្ពស់​ជីវភាព​របស់ប្រជាពលរដ្ឋ​ និងកាត់បន្ថយការចំណាកស្រុក​ធ្វើការនៅប្រទេសជិតខាង​។​ លោក ជិន វុឌ្ឍី អនុប្រធាន​រដ្ឋបាល​ និងធនធានមនុស្ស​នៃក្រុមហ៊ុន​មិសុតា ហ៊្វូដ អ៊ីមផត អិចផត បានឱ្យដឹង​ថា​ ក្រុមហ៊ុន​ដែលមានម្ចាស់ជាកូនខ្មែរ​មានស្រុកកំណើត​ក្នុងខេត្តបាត់ដំបងមួយនេះបង្កើតឡើង​​មាន​គោដៅសំខាន់​ៗគឺចង់ឱ្យស្រុកកំណើតរបស់ខ្លួន​ មានក្រុមហ៊ុន ឬ​រោងចក្រ​សម្ងួត​ផ្លែឈើ​​ដើម្បី​ចូលរួម​​លើកស្ទួយកសិផល​របស់ប្រជាកសិករ​នៅក្នុងតំបន់​ដែលកសិករផលិតបាន ទិញ​​យកចូលទៅ​រោងចក្រធ្វើការកៃច្នៃ​ទៅជាអាហារសម្ងួត និងចង់​ឱ្យកូនខ្មែរនៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង​នេះ​មានការងារធ្វើ ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ការចំណាកស្រុកទៅធ្វើការនៅប្រទេសផ្សេងៗ។ ​ លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្ន​​នៅក្រុមហ៊ុនមិសុតាបានផ្តល់ការងារដល់បុគ្គលិក​ធ្វើជាប្រចាំថ្ងៃ​មានប្រមាណ​​៧១នាក់​ និងបុគ្គលិកធ្វើការ​តាមរដូវ​មានប្រមាណ​២០០នាក់​ ហើយនៅក្នុងចំណោមពួកគាត់ទាំងនោះ​ក៏មានអ្នកធ្លាប់ចំណាកស្រុកទៅធ្វើការ​នៅប្រទេសថៃ​ តែពេលដឹងថា​មានរោងចក្រនៅទីនេះ ពួកគាត់​​ឈប់ទៅធ្វើការនៅប្រទេស​ថៃ​​។​ ក្រុមហ៊ុនមិសុតា​ក្រៅពីចូលរួម​លើកម្ពស់​ជីវភាព​ពលរដ្ឋក្នុងតំបន់ ក្រុមហ៊ុន​​បាន​ផ្តល់បច្ចេកទេសលើការដាំដុះ​ដល់ប្រជាកសិករ​​ ដើម្បីឱ្យកសិផល​ដល់ពេលប្រមូលផល​ វា​ត្រូវទៅតាម​តម្រូវការរបស់ក្រុមហ៊ុន​ចង់បាន​។​បន្ថែមលើសពីនេះក្រុមហ៊ុនបានចូលរួមជំរុញនៅផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចជាតិ​តាមរយៈវិស័យកសិកម្ម​។​ លោក ជិន វុឌ្ឍី​ សង្កត់ធ្ងន់ថា​ «នៅទីនេះយើងបាន​ផ្តល់ការងារ​ដល់ពលរដ្ឋក្នុងតំបន់ធ្វើ​ គាត់ទទួលបានប្រាក់កម្រៃសមរម្យ​សម្រាប់ទ្រទ្រង់គ្រួសារ ហើយទៅថ្ងៃខាងមុខ​ជាការគិតរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ​យើងចង់ឃើញ​ប្រែន​របស់​មិសុតា និងប្រែន​អូចា មានការប្រកួតប្រជែងមានលក្ខណៈទូលំទូលាយនៅលើទីផ្សារពិភពលោក​បន្ថែមទៀត​ នៅពេល​​គេបានឃើញ​ប្រែនផលិតផលទាំងពីរប្រភេទនេះ​ គេនឹងនឹកឃើញ​មកដល់ក្រុមហ៊ុន​មិសុតា​ដែលមាន​ទីតាំងនៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង​ ដែលជាខេត្តមួយសំបូរទៅដោយផ្លែឈើហូបផ្លែ​ឬជាខេត្តមួយ​សំបូរទៅដោយផលិតផលកែច្នៃក្នុងវិស័យ​កសិកម្ម​ដែល​មាន​​​ស្តង់ដារថែមទៀត»។​ អ្នកស្រី ពេជ្រ វ៉ាន់នី ​ បានអះអាងថា […]

កាលវិភាគផ្សព្វផ្សាយ