កសិករប្រកបមុខរបរដាំបន្លែនៅតាមទីវាល​ក្នុងរដូវវស្សាពិបាក​ទទួលបាន​ប្រាក់ចំណេញ​

ខេត្តត្បូងឃ្មុំ៖ ​បច្ចុប្បន្ន​ការដាំបន្លែនៅតាមទីវាល មិន​សូវជា​អំណោយផលសម្រាប់កសិករនៅតាមតំបន់​​ប៉ុន្មានទេ មិនថានៅក្នុងរដូវប្រាំង ឬនៅរដូវវស្សា​​ឡើយ ដោយតែងតែជួបប្រទះ​ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ​ និងការផ្ទុះឡើងនៃសត្វល្អិតចង្រៃស៊ីបំផ្លាញបន្លែ​​ ទោះបីកសិករមានការថែទាំ​យកចិត្តទុកដាក់បែបណាក៏ដោយ ជាពិសេស​​នៅក្នុងរដូវវស្សាកសិករ​​ពិបាក​ទទួលបានប្រាក់ចំណេញ​សម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវភាព​នៅក្នុងគ្រួសារ។

លោក លីម ផេង ម្ចាស់កសិដ្ឋាន​ត្រសក់ផ្អែម​ត្បូងឃ្មុំ បានសង្កេតឃើញថា​ តាមការកត់សម្គាល់ និងផ្អែកតាម​​បទពិសោ​ធ​​ន៍​ដាំបន្លែក្នុងរយៈ​ពេល​បីឆ្នាំចុងក្រោយនេះ​ ការ​​ដាំបន្លែទៅតាមទីវាល​នៅក្នុងរដូវប្រាំង​​ កសិករជួបបញ្ហា​​សត្វល្អិត​ចង្រៃ​​តិចជាង​នៅក្នុងរដូវវស្សា​។ ​​ក្នុងរដូវវស្សា​ជួបបញ្ហាច្រើន​ បើមាន​ភ្លៀង​ញឹកញាប់វាធ្វើឱ្យដំណាំ​លូតលាស់មិនល្អ​ ទោះបីកសិករមានការថែទាំ​បានដិតដល់ក៏ដោយ​។

លោក លីម ផេង បានឱ្យដឹងថា «កសិករដាំបន្លែនៅក្នុងរដូវប្រាំង​ ពួកគាត់អាច​ទទួលបានប្រាក់ចំណូលមួយសមស្រប​ ប៉ុន្តែ​បន្លែមិនសូវជាល្អ​ ​ស្លឹក​បន្លែ​ប្រៀបដូចជាសត្វដង្កូវស៊ី​ មិនស្អាតដូច​ដាំនៅក្នុងផ្ទះសំណាញ់​ ហើយលក់បាន​តម្លៃទាប​​ ក្នុងមួយគីឡូ​​កសិករ​អាចខាតបង់ប្រាក់​២០០ទៅ​៣០០រៀល​ បើបន្លែដាំក្នុងផ្ទះសំណាញ់​លក់បានថ្លៃ​១៨០០រៀល សម្រាប់បន្លែដាំនៅទីវាល​លក់បាន​ថ្លៃតែ​១៥០០រៀល​ប៉ុណ្ណោះ​»។​

បើតាម​ម្ចាស់កសិដ្ឋាន​ត្រសក់ផ្អែម​ត្បូងឃ្មុំខាងលើ កសិករក្នុងតំបន់​មួយចំនួន​នៅពេល​​ប្រមូលផលស្រូវរួចរាល់ហើយ​ ​ប្រើប្រាស់ដីស្រែរបស់ខ្លួន​សម្រាប់ដាំបន្លែ​ ចាប់ពីពីរទៅបីដង​ ទើបត្រឡប់មកធ្វើស្រែ​វិញ​។ ការ​ដាំបន្លែនៅតាមទីវាល​ តាមបែប​យថាកម្ម​បែបនេះ​​ វានិងធ្វើឱ្យ​​បន្លែ​ជួបបញ្ហាខ្វះខាតទឹក​នៅពេលអាកាសធាតុក្តៅខ្លាំង​​ និងមាន​សត្វល្អិត​កើតច្រើន​ ជាហេតុធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ទិន្នផល ​​និងប្រាក់​ចំណូល។​

លោកបន្តថា​​ «សព្វថ្ងៃការដាំបន្លែនៅតាមទីវាល​នៅក្នុងទីតាំងកសិដ្ឋាន​មាន​ម្ទេសដៃនាង ម្ទេសចិន ត្រប់ ពោតបារាំង​ តែ​ខូចខាតអស់ច្រើននៅមួយរយៈកន្លងមកនេះ​ព្រោះភ្លៀងញឹកញាប់ ​នៅពេល​ជិតដល់ថ្ងៃប្រមូលផល។ តែយើងដាំនៅក្នុងផ្ទះសំណាញ់​​យើងនៅប្រមូលផលបានទិន្នផលខ្ពស់​ពី​៨០ទៅ​៩០ភាគរយ​ តែ​ដាំនៅក្រៅផ្ទះសំណាញ់ ឬនៅតាមទីវាល​ប្រមូលផលបាន​ប្រមាណ​៣០ទៅ​៤០ភាគរយ​ប៉ុណ្ណោះ​​​»។​

លោកលើកឡើងថា ដំណាំត្រសក់​ដាំ​នៅ​ក្រៅផ្ទះសំណាញ់​​ ​ជួបបញ្ហាសត្វ​​អណ្តើកមាស​ស៊ីស្លឹក​ និងពពួករ៉ុយស មកជញ្ជក់បង្កឱ្យកើតជំងឺ​, ដំណាំត្រប់ ជួបប្រភេទសត្វល្អិតទ្រីប រស់នៅក្រោមស្លឹក ធ្វើឱ្យដំណាំ​ខូចលូតលាស់មិនបាន​ល្អ,  ដំណាំម្ទេស​ដាំនៅទីវាល​​ ពេលចេញផ្កា​ មាន​ភ្លៀងញឹកញាប់​​ធ្វើឱ្យទិន្នផលធ្លាក់ចុះ​។​

បើតាមលោក លីម ផេង​  ការដាំបន្លែនៅក្រៅសំណាញ់អស់រយៈពេលបីឆ្នាំកន្លងមកនេះ បានផ្តល់ឱ្យ​លោកនូវបទពិសោធន៍គ្រប់គ្រាន់​។ ដូច្នេះ​ការដាំបន្លែនៅតាមទីវាល​នៅក្នុងរដូវវស្សា​ លោកមិនបាន​ធ្វើការដាំដុះ​នោះទេ ទល់តែ​ផុតរដូវភ្លៀង​ទើបចាប់ផ្តើម​ដាំដំណាំឡើងវិញ​ ហើយផ្អែកលើបញ្ហានេះ​​លោកមានផែនការ​ចង់ស្នើសុំ​ឥណទាន​ពីខាងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងកសិកម្ម​ យកមកសាងសង់ផ្ទះសំណាញបន្ថែម​៕​ ដោយ៖ ឡុង សារេត​


MANGO-2
ផ្លែស្វាយបង់ក្លាដែស ចាប់ផ្តើមពេញនិយមតាមទីផ្សារប្រទេសចិន ដោយសារគ្មានសារធាតុគីមីហាមឃាត់

ទីក្រុងឆាងសា៖ អ្នកដើរទិញឥវ៉ាន់នៅតាមផ្សារក្នុងប្រទេសចិន កំពុងតែចាប់ផ្តើមពេញនិយមរសជាតិផ្លែស្វាយនាំចូលពីប្រទេសបង់ក្លាដែស ដោយសារតែក្លិនក្រអូបប្លែក សម្បករលោង និងមានរសជាតិផ្អែមឆ្ងាញ ថ្វីបើ​​សម្រស់សម្បកផ្លែស្វាយភាគច្រើនមើលទៅរៀងពពាលពព្រុសបន្តិចក៏ដោយ ក៏ផ្លែសា្វយប្រភេទនេះកំពុងទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងនៅតាមទីប្រជុំជនធំៗរបស់ចិន ដូចជាទីក្រុង​ ឆាងសា ជាដើម។ ប្រទេសបង់ក្លាដែសបានទទួលការយល់ព្រមជាផ្លូវការក្នុងការនាំចេញផ្លែស្វាយស្រស់ទៅកាន់ប្រទេសចិន កាលពីក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤។​ ចំណែក អ្នកនាំចេញបាននិយាយថា ផ្លែស្វាយរបស់បង់ក្លាដែស មានចំណុចលេចធ្លោជាងគេ ចំពោះរបៀបដាំដុះតាមបែបធម្មជាតិ ផ្លែស្វាយស្ទើរតែគ្មានជាតិសរសៃ និងការប្រមូលផល ធ្វើឡើងដោយមានសារធាតុគីមីតិចតួចបំផុត ដូច្នេះ ទើបគុណភាពជួយបង្កើនការទាក់ទាញអ្នកទិញទំនិញចិន ដែលយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះសុខភាពរបស់ពួកគេ។ សារព័ត៌មានបង់ក្លាដែស បានផ្សាយថា ដំបូង​ឡើយ​អ្នក​នាំ​ចូល​ផ្លែស្វាយបង់ក្លាដែស ចាប់ផ្តើម​ចែក​ចាយ​ផ្លែ​ស្វាយតាមរយៈការលក់អនឡាញ​ ផ្សារ​ទំនើប និង​បណ្តាញអ្នកលក់ផ្លែឈើ​ស្រស់ប៉ុណ្ណោះ ​ដើម្បី​ផ្សព្វផ្សាយលើទីផ្សារ។​ ប៉ុន្តែក្រោយមកក៏មានការទទួលស្គាល់ពីគុណភាព រសជាតិ និងសុវត្ថិភាពរបស់ផ្លែស្វាយនេះ។ យោងតាមរបាយការណ៍ បានឱ្យដឹងថា ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ប្រទេសបង់ក្លាដែស អាចផលិតផ្លែស្វាយបានប្រហែល២,៧លានតោន ហើយគ្រោងនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារក្រៅប្រទេសចំនួនប្រហែល៥ ០០០តោន នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៥នេះ ដែលអ្នកនាំចេញជឿជាក់ថា ទីផ្សារនៅក្នុងប្រទេសចិន អាចជួយជំរុញកំណើនសម្រាប់វិស័យផ្លែឈើរបស់ប្រទេសបង់ក្លាដែស ព្រមទាំងជួយបង្កើតការងារធ្វើ និងបង្កើនប្រាក់ចំណូលដល់គ្រួសារកសិករបង់ក្លាដែសនៅតាមទីជនបទ។ ចំណែកមន្ត្រីជំនាញផ្នែកពាណិជ្ជកម្មនៅក្នុងប្រទេសចិន និងនៅក្នុងប្រទេសបង់ក្លាដែស ​បានចាត់​ទុក​ពាណិជ្ជកម្ម​នាំផ្លែស្វាយ​ចេញទៅក្រៅប្រទេស គឹជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​កិច្ច​ខិត​ខំ​ប្រឹង​ប្រែង​ក្នុង​ការ​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​សេដ្ឋកិច្ចរវាង​ប្រទេស​បង់ក្លាដែស និង​ប្រទេស​ចិន។ ព្រមជាមួយគ្នានេះដែរ មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធមកពីប្រទេសទាំងពីរកំពុងតែពិភាក្សាគ្នា […]

Food-Industry-In-The-Philippines
អ្នកផលិតស្បៀងអាហារហ្វីលីពីន អាចប្រឈមនឹងការប្រកួតប្រជែងកាន់តែខ្លាំងជាមួយផលិតផលកសិកម្មអាម៉េរិក

ហ្វីលីពីន៖ ក្រុមអ្នកវិភាគបាននិយាយថា អ្នកផលិតស្បៀអាហារមួយចំនួនអាចនឹងប្រឈមមុខនឹងការប្រកួតប្រជែងកាន់តែខ្លាំងជាមួយផលិតផលកសិកម្មរបស់អាម៉េរិក បន្ទាប់ពីការបើកទីផ្សារក្នុងស្រុក ដែលជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មនាពេលខាងមុខរវាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក និងហ្វីលីពីន។ លោក ហ្វឺមីន អាឌ្រីយ៉ាណូ (Fermin Adriano) សេដ្ឋវិទូ និងជាអតីតទីប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មហ្វីលីពីន បាននិយាយថា ការនាំចូលស្រូវសាលីកាន់តែច្រើនអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយកសិករដាំពោត ដែលបំផ្លាញចំណែករបស់ពួកគេនៅក្នុងទីផ្សារចំណីសត្វ។ ការទិញសណ្តែកសៀងច្រើន ផ្តល់ផលល្អសម្រាប់ឧស្សាហកម្មបសុសត្វ ដោយសារវាជាវត្ថុធាតុដើមដ៏សំខាន់សម្រាប់ប្រូតេអ៊ីននៅក្នុងចំណីសត្វ។ បើតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន ហ្វីលស្តារ (Phil Star) របស់ហ្វីលីពីន បានឱ្យដឹងថា ប្រសិនបើសាច់ជ្រូក សាច់មាន់ និងផលិតផលសាច់ផ្សេងទៀតនឹងក្លាយជាចំណែកនៃការធ្វើសម្បទានរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីន លោកបានព្រមានថា វាអាច “បំផ្លិចបំផ្លាញ” ឧស្សាហកម្មជ្រូក និងបសុបក្សីក្នុងស្រុក ដោយសារការប្រកួតប្រជែង។ ប្រធានាធិបតី​អាម៉េរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ បាន​ប្រកាស​​តាម​បណ្តាញ​សង្គម​ថា ប្រទេសហ្វីលីពីន​កំពុង​បើក​ទីផ្សារ​របស់​ខ្លួន​ចំពោះ​ទំនិញ​អាម៉េរិក​ ដោយយក​ពន្ធ​សូន្យ​ភាគរយ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក ម៉ាកូស (Marcos) បានបញ្ជាក់ថា មានតែទំនិញមួយចំនួន ដូចជា រថយន្តរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកប៉ុណ្ណោះ ដែលនឹងទទួលបានពន្ធសូន្យភាគរយ។ លោកប្រធានាធិបតី ក៏បានលាតត្រដាងផងដែរថា ប្រទេសហ្វីលីពីនកំពុងទិញផលិតផលសណ្តែកសៀង និងស្រូវសាលីរបស់អាម៉េរិកបន្ថែមទៀត […]

laranja-citrus
ផ្លែក្រូចឆ្មារ អ៊ុយរូហ្គាយ ទទួលបានការអនុញ្ញាតនាំចូលទីផ្សារហ្វីលីពីន

ម៉ុងតេវីដេអូ៖ យោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេសអ៊ុយរូហ្គាយ បានឱ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុននាំចេញផ្លែក្រូចឆ្មារអ៊ុយរូហ្គាយ បានអះអាងពីការនាំចេញផលិផលរបស់ខ្លួនទៅកាន់ទីផ្សារហ្វីលីពីន ជាផ្លូវការបន្ទាប់ពីការចុះហត្ថលេខាលើផែនការការងារទ្វេភាគី។ យោងតាមការចេញផ្សាយរបស់គេហទំព័របន្លែផ្លែឈើ បានឱ្យដឹងថា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ គឺជាលទ្ធផលនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសម្របសម្រួលដោយក្រសួងការបរទេសរបស់អ៊ុយរូហ្គាយ ក្រសួងបសុសត្វ កសិកម្ម និងនេសាទ និងស្ថានទូតរបស់ប្រទេសអ៊ុយរូហ្គាយ ក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលជាតំណាងប្រចាំប្រទេសហ្វីលីពីន។ ការវិវឌ្ឍន៍ថ្មីនេះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់មួយទៀតនៅក្នុងទំនាក់ទំនងផ្នែកពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសអ៊ុយរូហ្គាយ និងប្រទេសហ្វីលីពីន ដែលគេរំពឹងថា នឹងជួយពង្រឹងទំនាក់ទំនងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងជួយពង្រឹងការរីកចម្រើននៃឧស្សាហកម្មនាំចេញផ្លែក្រូចឆ្មារទៅកាន់ទីផ្សារបរទេស។ កាលពីពេលថ្មីៗកន្លងមកនេះ ប្រធានាធិបតីអ៊ុយរូហ្គាយ លោក យ៉ាម៉ានឌូ អោស៊ី (Yamandú Orsi) បានអះអាងសារជាថ្មីនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការគាំទ្រវិស័យក្រូចឆ្មារ ដែលបច្ចុប្បន្នបាននាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារបរទេសប្រហែល៨០ ០០០តោនក្នុងមួយឆ្នាំ ជាមួយនឹងការព្យាករណ៍ថា នឹងកើនដល់១៣០ ០០០តោន នៅឆ្នាំ២០២៨។ ក្នុងដំណើរអញ្ជើញបើកពិធីប្រមូលផលផ្លែក្រូចឆ្មារ លោកប្រធានាធិបតី បានគូសបញ្ជាក់ពីការចាំបាច់ដើម្បីជួយកសិករ និងកម្មករធ្វើការនៅក្នុងកសិដ្ឋានដាំក្រូចឆ្មារ ដោយលោកលើកឡើងពីតម្រូវការចាំបាច់ដើម្បីកែលម្អប្រព័ន្ធហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងពង្រឹងការគ្រប់គ្រងសត្វល្អិតចង្រៃ ព្រមទាំងជួយទ្រទ្រង់ជីវភាពពួកគេក្នុងអំឡុងពេលផុតរដូវប្រមូលផលផ្លែក្រូច។ លោក យ៉ាម៉ានឌូ អោស៊ី បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃការបើកទីផ្សារនាំចេញផ្លែក្រូចឆ្មារឱ្យបានកាន់តែច្រើន និងទទួលស្គាល់សក្តានុពលរយៈពេលវែងរបស់វិស័យកសិកម្មដាំក្រូចនេះ។ ចំណែក រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មអ៊ុយរូហ្គាយ បាននិយាយក្នុងពិធីបើករដូវប្រមូលផលនេះ ដោយស្ងើចសរសើរដល់ការវិនិយោគ ដែលកំពុងអនុវត្តបន្តទៀត ហើយបានកត់សម្គាល់ថា ៨០ភាគរយនៃចម្ការក្រូចឆ្មារនៅក្នុងតំបន់ដាំដុះនេះមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រស្រោចស្រពគ្រប់គ្រាន់ […]

AFP-20210216-92G8BT-v1-HighRes-4848-6954-1752032050
ម៉ាឡេស៊ី ចាប់រឹបអូសយកផ្លែទុរេន ដែលដាំដុះលើដីរដ្ឋដោយខុសច្បាប់

កូឡាឡាំពួរ៖ ក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើរបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ក្នុងពេលដើរល្បាតក្នុងព្រៃ កាលពីសប្តាហ៍មុន បានស្ទាក់ចាប់រឹបអូសយកផ្លែទុរេន ដែលប៉ាន់ស្មានថា មានតម្លៃប្រហែល ១ ១៨០ដុល្លារ ពីកសិករម្នាក់ ដោយសង្ឃ័យថា ជាផ្លែទុរេនខុសច្បាប់។ ប្រធាននាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលព្រៃឈើប្រចាំរដ្ឋប៉ាហាំង បាននិយាយថា ការស៊ើបអង្កេតបឋមបង្ហាញថា ផ្លែទុរេនទាំងនេះត្រូវបានកសិករបេះពីដើមទុរេន ដែលដាំដោយខុសច្បាប់នៅក្នុងតំបន់ព្រៃបម្រុងទុករបស់រដ្ឋ។ លោក​បាន​កត់​សម្គាល់​នៅ​ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​មួយ​ថា​ «​ផ្លែទុរេន ​ដែល​រឹប​អូស​បានទាំងនេះត្រូវ​គេ​ជឿ​ថា ​សម្រាប់លក់នៅតាម​ទីផ្សារ​ក្នុង​ស្រុក​»។ លោក​បាន​ពន្យល់​ថា ទាំង​រថយន្ត និង​ផ្លែទុរេន ​ត្រូវ​បាន​រឹបអូស​ក្រោម​ច្បាប់​ព្រៃឈើ​ជាតិ​ ឆ្នាំ១៩៨៤ ពី​បទ​ទន្ទ្រាន​យក​ដីរដ្ឋ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​ដោយ​ខុស​ច្បាប់។ ចំណែកកសិករ​ ដែល​​កំពុងដើរ​​លក់​ផ្លែទុរេន​ទាំងនេះ ត្រូវ​បាន​ដោះលែង​ឱ្យ​នៅ​ក្រៅ​ឃុំបណ្តោះអាសន្ន ​បន្ទាប់​ពី​បាននិយាយប្រាប់ការពិតដល់មន្ត្រីការពារព្រៃឈើ។ លោកបាននិយាយទៀតថា ព្រៃបម្រុងទុករបស់រដ្ឋ ត្រូវគេទន្ទ្រានចូលកាន់កាប់ និងដាំដើមឈើហូបផ្លែដោយខុសច្បាប់ ដូចជា ដើមទុរេន មង្ឃុត សាវម៉ាវ ចម្រៀក និងដើមកន្ទួតព្រៃ ដោយមានអ្នកមូលដ្ឋាននាំមុខធ្វើសកម្មភាពនេះ។ ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើម៉ាឡេស៊ី ចាប់ផ្តើមដើរល្បាតតាមព្រៃ ដើម្បីទប់ស្កាត់បទល្មើសលួចកាប់ទន្ទ្រានព្រៃឈើ និងសកម្មភាពលួចដាំដើមទុរេនក្នុងតំបន់ហាមឃាត់។ លោកប្រធាននាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ប្រចាំរដ្ឋប៉ាហាំង បានអំពាវនាវឱ្យប្រជាជននៅក្នុង​សហគមន៍​ក្បែរ​នោះ​ កុំ​ឱ្យ​ចូល​ទៅ​ក្នុង​តំបន់​ព្រៃឈើបម្រុងទុក​ ដើម្បីបេះផ្លែទុរេន ឬ​ធ្វើ​សកម្មភាព​គ្មាន​ការ​អនុញ្ញាត​ណាមួយ​​ជាដាច់ខាត។ […]

កាលវិភាគផ្សព្វផ្សាយ