ហាណូយ៖ សមាគនកសិករដាំទុរេនរបស់វៀតណាម នៅក្នុងខេត្ត ដាក់ឡាក់ បាននិយាយនៅក្នុងលិខិតមួយច្បាប់ស្នើទៅក្រសួងកសិកម្ម និងបរិស្ថានថា ការពិនិត្យឡើងវិញយ៉ាងម៉ត់ចត់លើតំបន់ដាំដុះទុរេន និងកន្លែងវេចខ្ចប់ គឺចាំបាច់ណាស់ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណអ្នកប្រើប្រាស់សារធាតុគីមីហាមឃាត់។
យោងតាមសារព័ត៌មាន វៀតណាម អេចប្រេស បានឱ្យដឹងថា នៅក្នុងសំណើរនេះ បានរៀបរាប់ថា នៅតាមចម្ការ ឬទីកន្លែងវេច្ចប់ណាមួយ ប្រសិនបើរកឃើញថា ហ៊ានបំពានសេចក្តីណែនាំនេះ នឹងត្រូវជាប់ឈ្មោះក្នុងបម្រាមព្រមានពណ៌ក្រហម ចំណែករដ្ឋាភិបាលក៏ត្រូវពិនិត្យតាមទីតាំងនោះឡើងវិញ ដើម្បីធានាថា ម្ចាស់ចម្ការ ឬម្ចាស់ទីកន្លែងវេចខ្ចប់ទុរេន ពិតជាបានធ្វើកសិកម្មប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងមាននិរន្តរភាព។
ការលើកជាសំណើនេះ កើតឡើងបន្ទាប់ពីទទួលរងការព្រមានម្តងហើយម្តងទៀតពីអាជ្ញាធរគយចិន ចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ២០២៤ម្លេះ ក្រោយពីរកឃើញទុរេនវៀតណាម ដែលមានផ្ទុកសារធាតុគីមី កាត់មីញ៉ុម(Cadmium) ដែលជាប្រភេទសារធាតុលោហៈធ្ងន់ និងពុលថែមទៀត។
ចំណែកសំណាកមួយចំនួនទៀត ក៏ត្រូវគយចិនរកឃើញមានផ្ទុកសារធាតុ អូរ៉ាមីន អូ (Auramine O) ដែលជាសារធាតុបន្ថែម ប៉ុន្តែត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យប្រើនៅលើចំណីអាហារ ព្រោះបង្កឱ្យកើតជំងឺមហារីក។
តាមការពន្យល់របស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ បានឱ្យដឹងថា សារធាតុ អូរ៉ាមីន អូ គឺជាប្រភេទម្សៅពណ៌លឿងដូចល្មៀត ហើយងាយរលាយនៅក្នុងទឹក ឬអាល់កុល។ សារធាតុនេះ ត្រូវបានគេកម្រិតឱ្យប្រើយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្នបំផុត ដោយអនុញ្ញាតឲ្យប្រើតិចតួចប៉ុណ្ណោះ សម្រាប់លាយពណ៌លើក្រណាត់ ក្រដាស, ឈើ, និងថ្នាំពណ៌ផ្សេងៗ។ ចំណែកឯក្នុងវិស័យវេជ្ជសាស្ត្រវិញ សារធាតុ អូរ៉ាមីន អូ គេប្រើតិចតួចប៉ុណ្ណោះ សម្រាប់ធ្វើពិសោធន៍។ រីឯនៅក្នុងវិស័យចំណីអាហារវិញ សារធាតុ អូរ៉ាមីន អូ ត្រូវបានគេហាមប្រើប្រាស់ជាដាច់ខាត។
យោងតាមក្រសួងកសិកម្ម និងបរិស្ថានរបស់វៀតណាម បានឱ្យដឹងថា ការនាំចេញទុរេនរបស់វៀតណាមទៅកាន់ប្រទេសចិន ក្នុងរយៈពេលបួនខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២៥នេះ បានធ្លាក់ចុះ៧៤ភាគរយពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ និងនាំឱ្យខាតបង់ប្រាក់ចំណូលរហូតដល់១៣០លានដុល្លារ។
ឥឡូវនេះប្រទេសចិន បានធ្វើតេស្តិ៍រលើទុរេនវៀតណាមទាំងអស់ ដើម្បីពិនិត្យសារធាតុ កាត់មីញ៉ុម និងសារថាតុ អូរ៉ាមីន អូ ដែលបណ្តាលឱ្យមានការផ្អាកការនាំចូលទុរេន ទៅកាន់ទីផ្សារក្នុងប្រទេសចិន។
សមាគមអ្នកដាំទុរេន ក្នុងខេត្តដាក់ឡាក់ កំពុងធ្វើការជាមួយភ្នាក់ងាររដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ដើម្បីពិនិត្យរកសំណល់គីមី និងតាមដានប្រភពដើមរបស់សារធាតុនេះ។
សមាគមបានជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលចេញស្តង់ដារបច្ចេកទេស និងអនុម័តបច្ចេកវិទ្យាសាកល្បងភ្លាមៗនៅនឹងកន្លែង ដើម្បីវាយតម្លៃសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ មុនពេលផលិតផលត្រូវបាននាំចេញ។
ក្នុងករណីមានការរំលោភលើសុវត្ថិភាពជាក់ស្តែង សមាគមចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលបំផ្លាញចោលតែម្តង ដោយត្រូវដឹកយកមកលក់ឡើយ ដើម្បីការពារសុខភាពសាធារណៈ និងកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់ឧស្សាហកម្ម។
ប្រទេសវៀតណាមមានផ្ទៃដីដាំទុរេនជាង១៥០ ០០០ហិកតា ប៉ុន្តែមានតែ២០ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ដែលទទួលបានការអនុញ្ញាតឱ្យនាំចេញទៅលក់នៅទីផ្សារបរទេស។ ចំណែកទុរេនភាគច្រើន ដែលមិនបានបំពេញតាមបទប្បញ្ញត្តិបច្ចេកទេស និងថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត មិនអនុញ្ញាតឱ្យចេញទេ។
ប្រទេសចិន គឺជាទីផ្សារដ៏ធំបំផុតសម្រាប់ធុរេនវៀតណាម ដែលការនាំចេញកន្លងមក ទទួលបានប្រាក់ចំណូល៣,២ពាន់លានដុល្លារ។
សូមរំឭកថា កាលពីពេលថ្មីៗកន្លងមកនេះ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានរបស់វៀតណាម ក្នុងខេត្តដាក់ឡាក់ បានស៊ើបអង្កេតករណីបុរសវៀតណាមពីរនាក់ ដែលរងការចោទប្រកាន់ពីបទរត់ពន្ធសារធាតុគីមី ប្រើសម្រាប់បន្ទុំផ្លែទុរេន និងរក្សាទុកផ្លែទុរេនឲ្យបានយូរ ដោយមានតម្លៃជាទឹកប្រាក់ជិតសរុប១០០០លានដុង ឬស្មើនឹង៣,៩លានដុល្លារ។ ចំណែកកម្លាំងមន្ត្រីនគរបាលខេត្តដាក់ឡាក់វិញ ក៏បាននិយាយអំពីជនសង្ស័យឈ្មោះ ង្វៀង ថៃង្វៀង អាយុ៤២ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតក្នុងខេត្តទៀងយ៉ាង ត្រូវជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះ និងឈ្មោះ ត្រាន វ៉ាន់ង៉ោ អាយុ៤៥ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតក្នុងខេត្តហាទិញ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនពីបទរត់ពន្ធសារធាតុគីមីខុសច្បាប់ ចូលប្រទេសវៀតណាម។
បុរសជាប់ចោទទាំងពីរនាក់ ដែលជាជនជាតិវៀតណាមដូចគ្នាធ្លាប់បានផ្គត់ផ្គង់ និងចែកចាយសារធាតុគីមីខុសច្បាប់ បង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាព។ អ្នកទាំងពីរបានទាក់ទងគ្នាតាមទូរស័ព្ទ និងតាមតេឡេក្រាម ហើយបង់ប្រាក់តាមគណីធនាគារបានចំនួនជាង៨០ដងផងដែរ៕