ដោយ ជិន ម៉ាដេប៉ូ
ភ្នំពេញ៖ ផ្លែចន្ទី កន្លងមកនេះត្រូវបានពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួន គ្រាន់តែគិតថាផ្លៃទុំរបស់វា គេអាចប្រើយកមកបរិភោគបានខ្លះៗ ហើយពិសេសគ្រាប់របស់វា គេអាចលីងទុកបរិភោគយ៉ាងឈ្ងុយឆ្ងាញ់ពិសា។ទោះបីយ៉ាងណាដំណាំមួយប្រភេទនេះមិនដូច្នេះទេ គេអាចគេកែច្នៃផ្លែចន្ទី មកធ្វើទាំងគ្រឿងបរិភោគ ធ្វើគ្រឿងសំអាង ធ្វើថ្នាំពេទ្យ គ្រឿងសំអាង ជីសរីរាង្គ និងពិសេសអាចកែច្នៃយកមកធ្វើជាគ្រឿងផ្សំគីមី ក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មផង។
លោក អួន ស៊ីឡុត ប្រធានសមាគមស្វាយចន្ទីកម្ពុជាបានឱ្យដឹងថា៖តាមរយៈវិទ្យាសាស្ត្របច្ចុប្បន្នផ្លែចន្ទីគេអាចកែច្នៃបានច្រើនមុខ មិនមែនគ្រាន់តែប្រើប្រាស់បរិភោគនោះទេ។កន្លងមកនេះគេអាចកែច្នៃបានច្រើនមុខណាស់ ហើយផលិតផលនានាដែលកែច្នៃចេញ ពីផ្លែចន្ទីគេបានដាក់លក់ សម្រាប់ ប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយទៀតផង។
ប្រធានសមាគមន៍ចន្ទីបានពន្យល់ប្រាប់ដែរថាផ្លែទុំរបស់គ្រាប់ចន្ទីគឺបានផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនយ៉ាងក្នុងនេះដូចជាគេ ច្របាច់យកទឹករបស់វាមកធ្វើជា ស្រា គ្រៀងភេសជ្ជៈនានាដែលមានរសជាតិឆ្ងាញ់ពិសាណាស់ ។ចំពោះ គ្រាប់វាវិញក៏ដូច្នេះដែរបើជាផ្លែទុំបេះគឺពុំសូវមានរសជាតិឈ្ងុយឆ្ងាញ់ដែរ ហេតុនេះគេទុកឱ្យវាទុំជ្រុះទើបជាគ្រាប់ល្អបំផុត។ក្រៅពីនេះផ្លែទុំគេអាចហាលយកមកប្រើធ្វើជាចំណីសត្វបានទៀតផង។
លោក អួន ស៊ីឡុត បានប្រាប់បន្ថែមថាប្រេងសំបកស្វាយចន្ទីជាសម្ភារៈប្រើក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មដូចជាផលិតផលថ្នាំលាបផ្ទះ និងគ្រឿងសង្ហារឹង ប្រេងរំអិលម៉ាស៊ីន និងហ្វ្រាំង ជ័រប្លាស្ទិក និងអាចច្នៃជាប្រេងរំអិលឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ជាច្រើនទៀត។ក្រៅពីនេះគេអាចកែច្នៃមកធ្វើ ជាចំណីសត្វ គេអាចប្រើប្រាស់ជាធាតុផ្សំក្នុងចំណីសត្វ ជាពិសេសប្រភេទសត្វបក្សី មានដូចជាមាន់ ទា ក្ងាន និងជ្រូក។ដោយលែក ប្រេងចន្ទីអាចច្នៃជាគ្រឿងផ្សំគីមីជីវក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មគីមី ថ្នាំពេទ្យ ចំណីអាហារ និងបំលែងជាជី ឬថ្នាំបណ្តេញសត្វល្អិត និងជំងឺក្នុងវិស័យកសិកម្មផងដែរ។
លោកបានប្រាប់បន្ថែមថាក្រៅពីនេះផ្លែចន្ទីគេអាចយកសាច់ផ្លែយកទៅធ្វើចំណីសត្វ ទឹកដមយកទៅធ្វើស្រាខ្លាំងធ្វើជាស្ករត្នោត ស្ករ ដូងគ្រាន់តែកម្រិតជាតិស្ករតិចជាង។
លោក អួន ស៊ីឡុតបានប្រាប់បន្ថែមថា៖”គ្រាប់ចន្ទីខ្មែរមានលក្ខណៈល្អលើសគេ ពិសេសប្រភេទពូជ M23 គឺជាពូជគ្រាប់ធំជាងគេ និងឈ្ងុយឆ្ងាញ់ជាងគេដែរ។សម្រាប់ M23នេះគ្រាប់របស់វាធំ ហេតុនេះសំបកជាប់គ្រាប់របស់វានោះក៏ធំដែរ។ហេតុនេះនៅពេលសំបកគ្រាប់វាធំយើងក៏អាចគាបយកប្រេងបានច្រើន។សម្រាប់សំបកជាប់គ្រាប់ពី៣ទៅ៤គីឡូក្រាម គេអាចគាបយកគ្រាប់បាន១គីឡូក្រាម។សម្រាប់ប្រេងនេះយើងអាចយកទៅកែច្នៃជា គ្រឿង សំអាង អាចយកទៅធ្វើប្រេងម៉ាហ្សូត ឬប្រេងលាបកប៉ាល់ដើម្បីកុំឱ្យវាជាប់ស្លែក្នុងទឹក។សំបករបស់គ្រាប់ចន្ទីនៅពេលដែលគេគាបចុងក្រោយនោះគឺគេអាចយកទៅធ្វើជាធ្យូងឧស្សាហកម្ម ឬធ្វើជាជីសរីរាង្គ។
ទាក់ទិនគ្រាប់ស្វាយចន្ទីកម្ពុជានេះដែរ លោក អួន ស៊ីឡុត ឱ្យដឹងថាបច្ចុប្បន្ន គ្រាប់ចន្ទីមានការនាំចេញទៅកាន់ប្រទេសជិតខាងមានសើម មានឆៅ និងស្ងួត។ក្រៅពីនេះក៏មាននាំទៅកាន់ប្រទេសចិន និងឥណ្ឌាក៏មានទិញពីកម្ពុជាដែរបើទោះបីឥណ្ឌាមានគ្រាប់ស្វាយចន្ទីជាប់លំដាប់ទី២ក៏ដោយចុះ។
ជាមួយគ្នានេះលោកបានឱ្យដឹងថាសម្រាប់គ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅនាពេលនេះតម្លៃខ្ពស់គួរសមដោយក្នុងនេះតម្លៃមួយតោនពី១៧០០ទៅ២ពាន់ដុល្លារ។ចំណែកគ្រាប់ស្វាយចន្ទីដែលកែច្នៃហើយ១គីឡូក្រាមតម្លៃប្រមាណ៣៤០០០រៀល។
បើតាមរបាយការណ៍ក្រសួងកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទបានឱ្យដឹងថា៖ ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ផ្ទៃដីដាំដុះដំណាំស្វាយចន្ទីទូទាំង ប្រទេសកម្ពុជាមានប្រមាណ ៥៨០ ១១៧ ហិកតា។ក្នុងចំណោមនេះខេត្តកំពង់ធំមានផ្ទៃដីដាំដុះច្រើនជាងគេគឺប្រមាណ ១៤៧៧០០ ហិកតា បន្ទាប់មកមានខេត្តក្រចេះ ប្រមាណជា ១០២ ៥០០ ហិកតា និងខេត្តរតនគិរីប្រមាណជា៩៧ ២០០ ហិកតា។
ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានឱ្យដឹងនាថ្មីៗមកនេះថា កម្ពុជារកចំណូលបានជាង ៨០៧ លានដុល្លារ ពីការនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទី នៅក្នុងរយៈពេល ១០ ខែ ឆ្នាំ ២០២៥ កើនឡើង ៦០,៩៣ ភាគរយ ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នានៅឆ្នាំ ២០២៤៕
