កូឡាឡាំពួរ៖ កាលពីពេលថ្មីៗកន្លងមកនេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មម៉ាឡេស៊ី បានអំពាវនាវដល់បណ្តាម្ចាស់សណ្ឋាគារ ក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី គួរអនុញ្ញាតឱ្យភ្ញៀវអាចយកទុរេនចូលទៅហូបក្នុងបរិវេណកន្លែងស្នាក់នៅ ដើម្បីជួយលើកកម្ពស់កេរ្តីឈ្មោះផ្លែទុរេនរបស់ខ្លួន់។
លោក ម៉ូហាម៉ាដ សាប៊ូ (Mohamad Sabu) រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មម៉ាឡេស៊ី ថ្លែងនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតពានរង្វាន់ពិភពទុរេនប្រចាំឆ្នាំ២០២៥ បានលើកឡើងថា វិធីនេះល្អលើសពីយុទ្ធសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មទៅទៀត ព្រោះវាជាការប្រារព្ធកម្មវិធីវប្បធម៌មួយ ដែលប្រែក្លាយសណ្ឋាគារឱ្យទៅជាគោលដៅបង្ហាញពីអត្តសញ្ញាណរបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ សណ្ឋាគារក៏អាចជាកន្លែងសម្រាប់លក់ផលិតផលកែច្នៃពីផ្លែទុរេនបានដែរ ដើម្បីភ្ញៀវអាចទិញទទួលទានបាន ដូចជាការ៉េមរសជាតិទុរេនជាដើម។
លោករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានសម្តែងក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់កិច្ចសហការបន្ថែមទៀតរវាងម្ចាស់ចម្ការ សណ្ឋាគារ និងអ្នកនាំភ្ញៀវទេសចរណ៍ ដើម្បីជួយលើកកម្ពស់ទម្រង់របស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី នៅលើឆាកអន្តរជាតិ តាមរយៈទេសចរណ៍ទុរេន។
ការអំពាវនាវរបស់លោករដ្ឋមន្ត្រី បានកើតឡើងខណៈផ្លែទុរេនម៉ាឡេស៊ី ជាពិសេសពូជ មូសាងឃីង កំពុងក្លាយជាកត្តាសំខាន់សម្រាប់ជួយជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដោយសារផ្លែទុរេនរបស់ខ្លួនត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថា ពិតជាមានរសជាតិឆ្ងាញ់ដាច់គេនៅក្នុងតំបន់។
ការនាំចេញផ្លែទុរេនរបស់ម៉ាឡេស៊ី បានកើនឡើងជាង២៥ភាគរយ ពីទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ៨២២,៨លានរីងគីត ឬស្មើនឹង១៩៤លានដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ បានកើនដល់១,៥១ពាន់លានរីងគីត ឬស្មើនឹង២៤៧លានដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ កាលពីឆ្នាំ២០២៤ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងមួយក្នុងការអនុញ្ញាតឱ្យនាំចេញផលិផលផ្លែទុរេនស្រស់ទៅកាន់ប្រទេសចិន ដែលកាលពីមុនអនុញ្ញាតចំពោះតែផ្លែទុរេនបង្កកប៉ុណ្ណោះ។
ផ្លែទុរេន មូសាងឃីង របស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ក៏កំពុងតែជួយទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍យ៉ាងខ្លាំងផងដែរ ដែលនៅក្នុងកម្មវិធីផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍ម៉ាឡេស៊ី ឆ្នាំ២០២៤-២០២៥ បានរាប់បញ្ចូលការលើកទឹកចិត្តភ្ញៀវឱ្យទទួលទានផ្លែទុរេនដោយមិនគិតថ្លៃផងដែរ។ ចំណែកកាលពីពេលថ្មីៗកន្លងមកនេះ ក្រសួងទេសចរណ៍ សិល្បៈ និងវប្បធម៌របស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី បានប្រកាសថា ប្រាក់ចំណូលពីវិស័យទេសចរណ៍ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ មានចំនួនជាង២៥០លានដុល្លារ គឺកើនឡើងលើសពីឆ្នាំ២០២២ ដោយសារវិស័យផ្លែឈើនេះផងដែរ។
នៅតាមបណ្តាសណ្ឋាគារជាច្រើននៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលទេសចរណ៍ធំៗ ដូចជានៅក្នុងទីក្រុង កូឡាឡាំពួ ទីក្រុងប៉េណាំង និងទីក្រុង មេឡាកា បម្រាមមិនឱ្យទទួលទាន ឬនាំយកផ្លែទុរេន “No Durian” ចូលក្នុងសណ្ឋាគារ នៅតែតឹងតែងដដែល។
ដោយមើលឃើញថា ការផ្ដល់យោបល់របស់លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម ម៉ាឡេស៊ី បានបង្កឱ្យមានប្រតិកម្មចម្រុះតាមបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គម ដោយអ្នកខ្លះលើកឡើងថា មិនមែនមនុស្សគ្រប់គ្នាចូលចិត្តក្លិនធុរេនទេ។ ចំណែកអ្នកខ្លះទៀត បាននិយាយចំអកថា បើលោករដ្ឋមន្ត្រីចង់អនុញ្ញាតឱ្យភ្ញៀវអាចទទួលទានផ្លែទុរេនក្នុងបន្ទប់សណ្ឋាគារបាន លុះត្រាតែលោករដ្ឋមន្ត្រីបង្កើតសណ្ឋាការរបស់ខ្លួន ហើយចង់ធ្វើម៉េចក៏បានដែរ។ រីឯអ្នករិះគន់ខ្លះទៀត ដែលអះអាងថា ជាស្រឡាញ់ចូលចិត្តទទួលទានផ្លែទុរេន បានយល់ស្របចំពោះមតិជំទាស់ដោយពន្យល់ថា ក្លិនទុរេនអាចនៅជាប់ក្នុងបន្ទប់បានរាប់ម៉ោង ទោះបីមានខ្យល់ចេញចូលក៏ដោយ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកផ្សេងទៀតបានសម្តែងការគាំទ្រចំពោះគំនិតនេះ ព្រមទាំងផ្តល់យោបល់អំពីរបៀប ដែលវាអាចធ្វើបានក្នុងការអនុវត្តជាក់ស្តែង។
អ្នកគាំទ្រម្នាក់ បានលើកជាយោបល់ថា «ប្រសិនបើយើងអាចទៅចម្ការធុរេន ហូបផ្លែធុរេន ហើយត្រឡប់ទៅសណ្ឋាគាររបស់យើងវិញបាន ហេតុអ្វីមិនបង្កើតបន្ទប់ពិសេសមួយនៅខាងក្នុងសណ្ឋាគារ ដើម្បីឱ្យភ្ញៀវហូបម៉ាសប្បាយមិនបាន?»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីទទួលទានផ្លែទុរេននេះ សណ្ឋាគារមួយនៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ បានចាត់វិធានការវិន័យលើភ្ញៀវទេសចរណ៍ជនជាតិចិនម្នាក់យ៉ាងចាស់ដៃ រហូតធ្វើឱ្យផ្អើលពេញប្រទេសចិន បន្ទាប់ពីផាកពិន័យភ្ញៀវម្នាក់នោះអស់ប្រាក់ចំនួន២០០ដុល្លារសិង្ហបុរី ឬស្មើនឹង១៥៥ដុល្លារអាមេរិក ពីបទយកផ្លែរទុរេនបរិភោគក្នុងបន្ទប់សណ្ឋាគារផ្កាយបួន៕