ទីក្រុងខេប៖ ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង និងប្រទេសតង់ហ្សានី កាលពីដើមសប្តាហ៍នេះ បានបញ្ឆេះជាកូនជម្លោះពាណិជ្ជកម្មតូចមួយ មានរយៈពេលពីរបីថ្ងៃដោយចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមក ជុំវិញការនាំផ្លែចេកចូលទៅក្នុងទីផ្សាររបស់ខ្លួន។
យោងតាមចេញផ្សាយរបស់គេហទំព័រកសិកម្មអាហ្វ្រិកខាងត្បួង បានដកស្រង់សម្តីលោក វ៉ានឌីឡេ ស៊ីឡូបូ (Wandile Sihlobo) សេដ្ឋវិទូកសិកម្មរបស់អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ដែលបាននិយាយបដិសេទថា រដ្ឋាភិបាលប្រទេសតង់ហ្សានី ក៏មិនដែលដាក់សំណើរសុំនាំផ្លែចេកចូលទីផ្សារអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់នោះទេ។ ចំណែករដ្ឋាភិបាលប្រទេសអាហ្រ្វិកខាងត្បូងវិញ ក៏មិនដែលដាក់កម្រិតលើការនាំផ្លេចេកពីប្រទេសតង់ហ្សានីដែរ គឺផ្ទុយស្រឡះពីការលើកឡើងនៅក្នុង ជម្លោះពាណិជ្ជកម្មខ្លីមួយរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
លោកបាននិយាយប្រកែកទៀតថា រដ្ឋាភិបាលអាហ្រ្វិកខាងត្បូងមិនដែលដាក់កម្រិតលើការនាំចូលផ្លែចេកពីប្រទេសតង់ហ្សានី បើទោះបីជាមានការអះអាងនាពេលថ្មីៗនេះ ដោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មតង់ហ្សានី លោក ហ៊ូសេន បាសេ (Hussein Bashe) ក៏ដោយ។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ លោក ហ៊ូសេន បាសេ បានបញ្ឆេះជម្លោះពាណិជ្ជកម្មមួយចម្អិនកំពឹសជាមួយមន្ត្រីអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ដែលលោកបានចោទប្រកាន់ថា អាហ្រ្វិកខាងត្បូង រួមគំនិតគ្នាជាមួយប្រទេសម៉ាឡាវី អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមកហើយ ដើម្បីដាក់កម្រិតលើការនាំចូលផ្លែចេកពីប្រទេសតង់ហ្សានី ។
ជាវិធានការសងសឹក ប្រទេសតង់ហ្សានីបានហាមប្រាមការនាំចូលផលិតផលកសិកម្មរបស់ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ជាបណ្ដោះអាសន្ន កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បម្រាមនេះត្រូវបានដកចេញវិញ ក្នុងរយៈពេលពីរថ្ងៃ បន្ទាប់ពីមានការចរចាផ្នែកការទូតរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
បន្ទាប់ពីបានពិគ្រោះជាមួយអាជ្ញាធរអាហ្រ្វិកខាងត្បូង លោក វ៉ានឌីឡេ ស៊ីឡូបូ បានកត់សម្គាល់ថា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៅក្រសួងកសិកម្មរបស់អាហ្វ្រិកខាងត្បូង បានចេញមុខបកស្រាយរួចរាល់អស់ហើយថា ប្រទេសតង់ហ្សានី ក៏មិនដែលស្នើសុំនាំផ្លែចេកចូលទីផ្សាររបស់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងនោះទេ។
លោកបានបន្ថែមថា តាមរយៈជម្លោះដ៏ខ្លីមួយនេះ មន្ត្រីមកពីប្រទេសទាំងពីរ បានចាត់ទុកបញ្ហានេះ គឺជាជំហានដ៏សំខាន់មួយ និងជានីតិវិធីផ្លូវការមួយសម្រាប់ការនាំចូលផលិតផលកសិកម្មដោយស្របច្បាប់ ដោយមិនត្រឹមតែអនុវត្តចំពោះតែប្រទេសតង់ហ្សានី ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់ប្រទេសទាំងអស់ផងដែរ។
លោកបានពន្យល់ទៀតថា បើគ្មានគម្រោងនាំផ្លែចេកចូលផ្លូវការទេ ម្លេះផ្លែចេកតង់ហ្សានី ក៏មិនអាចលក់ដោយស្របច្បាប់ នៅក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងដែរ។ ដំណើរការបំពេញលក្ខខណ្ឌបែបការិយាធិបតេយ្យនេះ មានលក្ខណៈស្តង់ដារល្អ និងមិនរើសអើង ដោយពន្យល់អំពីមូលហេតុ ដែលប្រទេសអាហ្រ្វិកខាងត្បូង មិននាំចូលផ្លែចេកពីប្រទេសតង់ហ្សានី ក្នុងរយៈពេលជាង២០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
ផ្ទុយទៅវិញ ការនាំចូលផ្លែចេករបស់អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយប្រទេសម៉ូសំប៊ិក ដែលមានបរិមាណចំនួន៧៤ភាគរយ ស្មើនេងទឹកប្រាក់ជាង៤៨លានដុល្លារ ដែលនាំចូលជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
ចំណែកការនាំចេញកសិផលរបស់ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងវិញ មានទឹកប្រាក់សរុប១៣,៧ពាន់លានដុល្លារ ប្រទេសតង់ហ្សានី នាំចេញបានប្រហែល៧៤,៦លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។ ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ នៅក្នុងការនាំចូលកសិកម្មរបស់អាហ្រ្វិកខាងត្បូង មានតម្លៃទឹកប្រាក់ចំនួន៧,៦ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ខណៈប្រទេសតង់ហ្សានី បានចំណូលប្រហែល២៨លានដុល្លារ៕